[Skip to Content]

სიახლეების გამოწერა

ჯავახეთში კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის მონაწილეების შერჩევა დაიწყო/Ջավախքում մեկնարկել է Քննադատական ​​քաղաքականության դպրոցի մասնակիցների ընտրությունը

 

Տե՛ս հայերեն թարգմանությունը ստորև

სოციალური სამართლიანობის ცენტრი აცხადებს მიღებას ჯავახეთის რეგიონში კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის მონაწილეების შესარჩევად. 

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლა, ჩვენი ხედვით, ნახევრად აკადემიური და პოლიტიკური სივრცეა, რომელიც მიზნად ისახავს სოციალური სამართლიანობის, თანასწორობის და დემოკრატიის საკითხებით დაინტერესებულ ახალგაზრდა აქტივისტებსა და თემის ლიდერებში კრიტიკული ცოდნის გაზიარებას და კოლექტიური მსჯელობისა და საერთო მოქმედების პლატფორმის შექმნას.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლა თეორიული ცოდნის გაზიარების გარდა, წარმოადგენს მისი მონაწილეების ურთიერთგაძლიერების, შეკავშირებისა და საერთო ბრძოლების გადაკვეთების ძიების ხელშემწყობ სივრცეს.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის მონაწილეები შეიძლება გახდნენ ჯავახეთის რეგიონში (ახალქალაქის, ნინოწმინდისა და ახალციხის მუნიციპალიტეტებში) მოქმედი ან ამ რეგიონით დაინტერესებული სამოქალაქო აქტივისტები, თემის ლიდერები და ახალგაზრდები, რომლებიც უკვე მონაწილეობენ, ან აქვთ ინტერესი და მზადყოფნა მონაწილეობა მიიღონ დემოკრატიული, თანასწორი და სოლიდარობის იდეებზე დაფუძნებული საზოგადოების მშენებლობაში.  

პლატფორმის ფარგლებში წინასწარ მომზადებული სილაბუსის საფუძველზე ჩატარდება 16 თეორიული ლექცია/დისკუსია სოციალური, პოლიტიკური და ჰუმანიტარული მეცნიერებებიდან, რომელსაც სათანადო აკადემიური გამოცდილების მქონე პირები და აქტივისტები წაიკითხავენ.  პლატფორმის მონაწილეების საჭიროებების გათვალისწინებით, ასევე დაიგეგმება სემინარების ციკლი კოლექტიური მობილიზაციის, სოციალური ცვლილებებისთვის ბრძოლის სტრატეგიებსა და ინსტრუმენტებზე (4 სემინარი).

აღსანიშნავია, რომ სოციალური სამართლიანობის ცენტრს უკვე ჰქონდა ამგვარი კრიტიკული პოლიტიკის სკოლების ორგანიზების კარგი გამოცდილება თბილისში, მარნეულში, აჭარასა  და პანკისში.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის ფარგლებში დაგეგმილი შეხვედრების ფორმატი:

  • თეორიული ლექცია/დისკუსია
  • გასვლითი ვიზიტები რეგიონებში
  • შერჩეული წიგნის/სტატიის კითხვის წრე
  • პრაქტიკული სემინარები

სკოლის ფარგლებში დაგეგმილ შეხვედრებთან დაკავშირებული ორგანიზაციული დეტალები:

  • სკოლის მონაწილეთა მაქსიმალური რაოდენობა: 25
  • ლექციებისა და სემინარების რაოდენობა: 20
  • სალექციო დროის ხანგრძლივობა: 8 საათი (თვეში 2 შეხვედრა)
  • ლექციათა ციკლის ხანგრძლივობა: 6 თვე (ივლისი-დეკემბერი)
  • ლექციების ჩატარების ძირითადი ადგილი: ნინოწმინდა, თბილისი
  • კრიტიკული სკოლის მონაწილეები უნდა დაესწრონ სალექციო საათების სულ მცირე 80%-ს.

სოციალური სამართლიანობის ცენტრი სრულად დაფარავს  მონაწილეების ტრანსპორტირების ხარჯებს.

შეხვედრებზე უზრუნველყოფილი იქნება სომხურ ენაზე თარგმანიც.

შეხვედრების შინაარსი, გრაფიკი, ხანგრძლივობა და ასევე სხვა ორგანიზაციული დეტალები შეთანხმებული იქნება სკოლის მონაწილეებთან, ადგილობრივი კონტექსტისა და მათი ინტერესების გათვალისწინებით.

მონაწილეთა შერჩევის წესი

პლატფორმაში მონაწილეობის შესაძლებლობა ექნებათ უმაღლესი განათლების მქონე (ან დამამთავრებელი კრუსის) 20 წლიდან 35 წლამდე ასაკის ახალგაზრდებს. 

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლაში მონაწილეობის სურვილის შემთხვევაში გთხოვთ, მიმდინარე წლის 30 ივნისამდე გამოგვიგზავნოთ თქვენი ავტობიოგრაფია და საკონტაქტო ინფორმაცია.

დოკუმენტაცია გამოგვიგზავნეთ შემდეგ მისამართზე: [email protected] 

გთხოვთ, სათაურის ველში მიუთითოთ: "კრიტიკული პოლიტიკის სკოლა ჯავახეთში"

ჯავახეთში კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის განხორციელება შესაძლებელი გახდა პროექტის „საქართველოში თანასწორობის, სოლიდარობის და სოციალური მშვიდობის მხარდაჭერის“ ფარგლებში, რომელსაც საქართველოში შვეიცარიის საელჩოს მხარდაჭერით სოციალური სამართლიანობის ცენტრი ახორციელებს.

 

Սոցիալական արդարության կենտրոնը հայտարարում է Ջավախքի տարածաշրջանում բնակվող երիտասարդների ընդունելիություն «Քննադատական մտածողության դպրոցում»

Քննադատական մտածողության դպրոցը մեր տեսլականով կիսակադեմիական և քաղաքական տարածք է, որի նպատակն է կիսել քննադատական գիտելիքները երիտասարդ ակտիվիստների և համայնքի լիդեռների հետ, ովքեր հետաքրքրված են սոցիալական արդարությամբ, հավասարությամբ և ժողովրդավարությամբ, և ստեղծել կոլեկտիվ դատողությունների և ընդհանուր գործողությունների հարթակ:

Քննադատական մտածողության դպրոցը, բացի տեսական գիտելիքների տարածումից, ներկայացնում  է որպես տարածք փոխադարձ հնարավորությունների ընդլայնման, մասնակիցների միջև ընդհանուր պայքարի միջոցով խնդիրների հաղթահարման և համախմբման համար։

Քննադատական մտածողության դպրոցի մասնակից կարող են դառնալ Ջավախքի տարածաշրջանի (Նինոծմինդա, Ախալքալաքի, Ախալցիխեի) երտասարդները, ովքեր հետաքրքրված են քաղաքական աքտիվիզմով, գործող ակտիվիստներ, համայնքի լիդեռները և շրջանում բնակվող երտասարդները, ովքեր ունեն շահագրգռվածություն և պատրաստակամություն՝ կառուցելու ժողովրդավարական, հավասարազոր և համերաշխության վրա հիմնված հասարակություն։

Հիմնվելով հարթակի ներսում նախապես պատրաստված ուսումնական ծրագրի վրա՝ 16 տեսական դասախոսություններ/քննարկումներ կկազմակերպվեն սոցիալական, քաղաքական և հումանիտար գիտություններից՝ համապատասխան ակադեմիական փորձ ունեցող անհատների և ակտիվիստների կողմից: Հաշվի առնելով հարթակի մասնակիցների կարիքները՝ նախատեսվում է նաև սեմինարների շարք կոլեկտիվ մոբիլիզացիայի, սոցիալական փոփոխությունների դեմ պայքարի ռազմավարությունների և գործիքների վերաբերյալ  (4 սեմինար):

Հարկ է նշել, որ Սոցիալական արդարության կենտրոնն արդեն ունի նմանատիպ քննադատական քաղաքականության դպրոցներ կազմակերպելու լավ փորձ Թբիլիսիում, Մառնեուլիում, Աջարիայում և Պանկիսիում։

Քննադատական քաղաքականության դպրոցի շրջանակներում նախատեսված հանդիպումների ձևաչափը

  • Տեսական դասախոսություն/քննարկում
  • Այցելություններ/հանդիպումներ տարբեր մարզերում
  • Ընթերցանության գիրք / հոդված ընթերցման շրջանակ
  • Գործնական սեմինարներ

Դպրոցի կողմից ծրագրված հանդիպումների կազմակերպչական մանրամասներ

  • Դպրոցի մասնակիցների առավելագույն թիվը՝ 25
  • Դասախոսությունների և սեմինարների քանակը՝ 20
  • Դասախոսության տևողությունը՝ 8 ժամ (ամսական 2 հանդիպում)
  • Դասախոսությունների տևողությունը՝ 6 ամիս (հուլիս-դեկտեմբեր)
  • Դասախոսությունների հիմնական վայրը՝ Նինոծմինդա, Թբիլիսի
  • Քննադատական դպրոցի մասնակիցները պետք է մասնակցեն դասախոսության ժամերի առնվազն 80%-ին:

Սոցիալական արդարության կենտրոնն ամբողջությամբ կհոգա մասնակիցների տրանսպորտային ծախսերը։

Հանդիպումների ժամանակ կապահովվի հայերեն լզվի թարգմանությունը։

Հանդիպումների բովանդակությունը, ժամանակացույցը, տևողությունը և կազմակերպչական այլ մանրամասներ կհամաձայնեցվեն դպրոցի մասնակիցների հետ՝ հաշվի առնելով տեղական համատեքստը և նրանց հետաքրքրությունները:

Մասնակիցների ընտրության ձևաչափը

Դպրոցում մասնակցելու հնարավորություն կնձեռվի բարձրագույն կրթություն ունեցող կամ ավարտական կուրսի 20-ից-35 տարեկան ուսանողներին/երտասարդներին։ 

Եթե ցանկանում եք մասնակցել քննադատական քաղաքականության դպրոցին, խնդրում ենք ուղարկել մեզ ձեր ինքնակենսագրությունը և կոնտակտային տվյալները մինչև հունիսի 30-ը։

Փաստաթղթերն ուղարկել հետևյալ հասցեով; [email protected]

Խնդրում ենք վերնագրի դաշտում նշել «Քննադատական մտածողության դպրոց Ջավախքում»:

Ջավախքում Քննադատական մտածողության դպրոցի իրականացումը հնարավոր է դարձել «Աջակցություն Վրաստանում հավասարության, համերաշխության և սոցիալական խաղաղության» ծրագրի շրջանակներում, որն իրականացվում է Սոցիալական արդարության կենտրոնի կողմից Վրաստանում Շվեյցարիայի դեսպանատան աջակցությամբ ։

სასამართლო სისტემა / ანალიტიკური დოკუმენტები

თავმჯდომარეების როლი და გავლენები სასამართლოში

არსებული კონტექსტის მიმოხილვა

სასამართლოს თავმჯდომარის იდეის ძირეული გადააზრება სასამართლო რეფორმების ქვაკუთხედია. ზოგადად, მმართველობითი ვერტიკალის არსებობა მოსამართლეებს შორის  უცხო და შეუთავსებელია. ამ გაგებით, თავმჯდომარე არ არის არც სასამართლოს დირექტორი, არც მოსამართლეების უფროსი და არც მენეჯერი. ის არსებითად სასამართლოს წარმომადგენლობის და ინდივიდუალური მოსამართლეების დამოუკიდებლობის დაცვის ფუნქციას უნდა ასრულებდეს. მიუხედავად ამისა, წარსულშიც და აწმყოშიც, სასამართლოში არსებული მთელი რიგი გამოწვევები სწორედ თავმჯდომარეების როლის არასწორ გაგებას ეფუძნებოდა.

გასულ წლებში თავმჯდომარეთა ჭარბი გავლენების შესამცირებლად განხორციელებული ცვლილებების[1] მიუხედავად, თავმჯდომარეები კვლავ აღიქმებიან მოსამართლეთა უფროსებად და ზოგიერთ შემთხვევაში მათ ხელში თავს იყრის სრულიად არასაჭირო და ზედმეტი კომპეტენცია. ეს და სასამართლოში წლების განმავლობაში დანერგილი სხვა პრაქტიკები გახდა იმის საფუძველი, რომ დღეს სწორედ თავმჯდომარეები ქმნიან ყველაზე გავლენიანი მოსამართლეების ჯგუფს სისტემაში. ამიტომაც, სასამართლოს დამოუკიდებლობის გაძლიერებაზე ზრუნვა, უპირატესად სწორედ არასაჭირო და გაუმართლებელ ვერტიკალზე უარის თქმას და მოსამართლეების სამართლიან წარმომადგენლობას ითხოვს თითოეულ სასამართლოში. 

რა გამოწვევების წინაშე დგას სასამართლოს თავმჯდომარის ინსტიტუტი?

სასამართლოს თავმჯდომარეების დანიშვნის პროცესი ხარვეზიანია, როგორც საკანონმდებლო დონეზე ასევე პრაქტიკაშიც.  დღეს, სასამართლოს თავმჯდომარეს ხუთი წლის ვადით, ყოველგვარი წინასწარ განსაზღვრული საფუძვლებისა და კრიტერიუმების გარეშე, ნიშნავს საქართველოს იუსტიციის უმაღლესი საბჭო.[2]  როგორც წესი, თავმჯდომარის ვაკანსიას იკავებს საბჭოს მოსამართლე წევრთა მიერ დასახელებული კანდიდატი, რომელსაც უმეტეს შემთხვევაში ამ პროცესში კონკურენტიც კი არ ჰყავს.  საბჭო ვალდებული არ არის გაესაუბროს კანდიდატს, ხოლო ზოგიერთი არამოსამართლე წევრის დაჟინებული მოთხოვნის შედეგად, ჩანიშნული გასაუბრებები ძირითადად ფორმალურ ხასიათს ატარებს. შეიძლება ითქვას, რომ კანდიდატთან გასაუბრება გავლენას ვერ ახდენს საბოლოო შედეგზე და როგორც წესი, დასახელებული კანდიდატი საბჭოს წინაშე ოფიციალურ წარდგენამდე ფლობს მოსამართლეთა გავლენიანი ჯგუფის მხარდაჭერას.

ამ მოსაზრებას ამყარებს ის ფაქტიც, რომ წლების განმავლობაში თავმჯდომარისა და კოლეგიების/პალატების თავმჯდომარეების თანამდებობაზე ერთი და იმავე პირების დანიშვნის პრაქტიკა შეინიშნება. ერთეული მოსამართლეების როტაცია სხვადასხვა სასამართლოში თანამდებობებზე და მოსამართლეთა პრაქტიკულად ერთი, ვიწრო ჯგუფისთვის ყველა ტიპის ძალაუფლების მინიჭება, კიდევ ერთხელ მოწმობს, დემოკრატიული და სამართლიანი პრინციპებით გადაწყვეტილებების მიღების ნაკლებობაზე. 

უახლეს წარსულში სასამართლოს ჰქონდა შესაძლებლობა თავი დაეღწია ამ მანკიერი პრაქტიკისთვის. რეფორმის “მესამე ტალღა” ითვალისწინებდა ახალ წესს, რომლითაც მოსამართლეებს შეეძლოთ თავად აერჩიათ თავიანთი სასამართლოს თავმჯდომარეები. თუმცა, ეს ინიციატივა მოსამართლეთა გავლენიანი ჯგუფის მიერ მათი ინტერესების და გავლენების საზიანოდ იქნა აღქმული და მიუხედავად ინიციატივის არაერთი დადებითი შეფასებისა, მმართველი გუნდისა და მოსამართლეთა გავლენიანი ჯგუფის დახურულ კარს მიღმა მოლაპარაკებების შედეგად, თავმჯდომარეთა დანიშვნის განახლებული წესი კანონპროექტის საბოლოო ვერსიაში აღარ აისახა.[4]

თავმჯდომარეების გავლენებსა და პრივილეგიებზე მიუთითებს მათი წარმომადგენლობის ხარისხი და არჩევის წესი იუსტიციის უმაღლეს საბჭოში. კანონით[5] გათვალისწინებულია საქართველოს იუსტიციის უმაღლეს საბჭოში სასამართლოს/კოლეგიის/პალატების თავმჯდომარეების დანიშვნის კვოტა, რაც გულისხმობს აღნიშნული თანამდებობის პირების იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წევრად პრიორიტეტულად არჩევის შესაძლებლობას. საყურადღებოა, რომ დღევანდელი მდგომარეობით საქართველოს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს 8 მოსამართლე წევრიდან 4 მათგანი არის სასამართლოს/კოლეგიის/პალატის თავმჯდომარე.[6] მსგავსი მიდგომა უზღუდავს მოსამართლეთა შედარებით ფართო წრეს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წევრის თანამდებობის დაკავების შესაძლებლობას და აძლიერებს სასამართლოში გაბატონებული ჯგუფის გავლენებს.

კიდევ ერთი საკითხი, რომელიც დღემდე აქტუალობას არ კარგავს, საერთო სასამართლოებში საქმეთა განაწილების პროცესში სასამართლოს თავმჯდომარის ფართო და ბუნდოვან უფლებამოსილებებს შეეხება. განსაკუთრებით პრობლემურია თავმჯდომარის უფლებამოსილება, თავისი შეხედულებით, ყოველგვარი დასაბუთების გარეშე დააკომპლექტოს ანდა შეცვალოს სასამართლოში შექმნილი ვიწრო სპეციალიზაციების შემადგენლობა. [7] რაც, თავმჯდომარის მხრიდან საქმეთა განაწილების სისტემაში ჩარევის სერიოზულ რისკებს წარმოშობს.

ამასთან, პრობლემური უფლებამოსილებების მიღმა, სასამართლოთა გადატვირთულობის მძიმე პირობებში, მაშინ როდესაც ზოგიერთი მოსამართლე 150-300%-მდე დატვირთვით  განიხილავს საქმეებს[8]საბჭოს გადაწყვეტილებით, ადმინისტრაციულ თანამდებობზე განწესებულ მოსამართლეებს, მათ შორის თავმჯდომარეებს, დატვირთულობის შეღავათიანი მაჩვენებელი განესაზღვრათ.

რა უნდა შეიცვალოს?

სასამართლოს სჭირდება დემოკრატიული და სამართლიანი ადმინისტრირების სისტემა, რაც გამორიცხავს არაჯანსაღი ვერტიკალის განვითარებას თავმჯდომარეებსა და მოსამართლეებს შორის. სასამართლოს დამოუკიდებლობის გაძლიერებაზე ზრუნვა, სწორედ ინდივიდუალური მოსამართლის გაძლიერებით, სისტემის შიგნით არსებული პრობლემური გავლენებისა და ძალაუფლებების შესუსტებით და ადმინისტრაციულ პოზიციებზე მოსამართლეთა სამართლიანი წარმომადგენლობით უნდა დაიწყოს. შესაბამისად:

  • უნდა შეიცვალოს სასამართლოს თავმჯდომარის თანამდებობაზე დანიშვნის წესი. თავმჯდომარე უნდა აირჩეს კონკრეტული სასამართლოს მოსამართლეთა მიერ ფარული კენჭისყრის საფუძველზე;
  • პატარა ზომის სასამართლოებში, სადაც 3 ან 3-ზე ნაკლები მოსამართლეა თავმჯდომარეთა არჩევა უნდა მოხდეს წილისყრით ან/და როტაციით;
  • მოსამართლის თავმჯდომარე უნდა აირჩეს მხოლოდ ერთი ვადით და გამოირიცხოს ორი თანმიმდევრული ვადით ერთი და იმავე მოსამართლის თავმჯდომარის თანამდებობაზე დანიშვნა;
  • უნდა გაუქმდეს სასამართლოს/კოლეგია/პალატის თავმჯდომარის/მოადგილის კვოტა და დაწესდეს შეზღუდვა იუსტიციის უმაღლეს საბჭოში სასამართლოს/კოლეგიის/პალატის თავმჯდომარის/მოადგილის თანამდებობის პირის დანიშვნასთან მიმართებით. საბჭოში არჩეულ წევრს, რომელიც იმავდროულად იკავებს სასამართლოს თავმჯდომარის/მოადგილის, კოლეგია/პალატის თავმჯდომარის პოზიციას, არჩევისთანავე უნდა შეუწყდეს ადმინისტრაციული თანამდებობა;
  • სასამართლოს თავმჯდომარეს უნდა ჩამოერთვას ვიწრო სპეციალიზაციებში მოსამართლეთა შემადგენლობის განსაზღვრის უფლება და აღნიშნული უფლებამოსილება უნდა მიენიჭოს იუსტიციის უმაღლეს საბჭოს.

 

სქოლიო და ბიბლიოგრაფია

[1] მაგ: სასამართლოს თავმჯდომარეებს შეეზღუდათ ადმინისტრაციული ფუნქციები; დისციპლინური სამართალწარმოების დაწყების საფუძველი აღარ შეიძლება გახდეს სასამართლოს თავმჯდომარეთა წარდგინება; შემოღებულ იქნა საქმეთა შემთხვევითი ელექტრონული განაწილების წესი, რომლითაც სასამართლოს თავმჯდომარეებს საგამონაკლისო შემთხვევების გარდა, ჩამოერთვათ მოსამართლეთათვის საქმეთა განაწილების უფლებამოსილება.

[2] კოალიციის „დამოუკიდებელი და გამჭვირვალე მართლმსაჯულებისთვის“ განცხადება სასამართლოს თავმჯდომარეების გაუმჭვირვალე პროცესით დანიშვნასთან დაკავშირებით, ხელმისაწვდომია: [http://www.coalition.ge/index.php?article_id=155&clang=0. წვდომის თარიღი: 06.05.2019]

[3] საქართველოს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წერილი №504/565-03-ო, № 353/565-03-ო .

[4] EMC, სასამართლო რეფორმის თანმდევი პოლიტიკური პროცესების შეფასება, [ხელმისაწვდომია:  https://emc.org.ge/ka/products/gachianurebuli-sasamartlo-reforma-da-tanmdevi-politikuri-protsesebi, წვდომის თარიღი: 06.05.2019]

[5] „საერთო სასამართლოების შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის 47-ე და 65-ე მუხლები.

[6] ვასილ მშვენიერაძე- თბილისის საქალაქო სასამართლოს თავმჯდომარე, დიმიტრი გვრიტიშვილი- ქუთაისის სააპელაციო სასამართლოს თავმჯდომარე, სერგო მეთოფიშვილი- თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიის თავმჯდომარე, ირაკლი შენგელია- თბილისის სააპელაციო სასამართლოს ადმინისტრაციულ საქმეთა პალატის თავმჯდომარე და ამავე სასამართლოს თავმჯდომარის მოადგილე.

[7] EMC, IDFI, სასამართლო რეფორმის შედეგების შეფასება, [ხელმისაწვდომია: https://emc.org.ge/ka/products/sasamartlo-reformis-shedegebis-shefaseba, წვდომის თარიღი: 06.05.2019]

[8] საქართველოს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წერილი №52/3723-03-ო.

[9] საქართველოს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წერილი №52/3723-03-ო.

ინსტრუქცია

  • საიტზე წინ მოძრაობისთვის უნდა გამოიყენოთ ღილაკი „tab“
  • უკან დასაბრუნებლად გამოიყენება ღილაკები „shift+tab“