ერთი ამომრჩეველი ერთი ხმა

Տե՛ս հայերեն թարգմանությունը ստորև

სოციალური სამართლიანობის ცენტრი აცხადებს მიღებას ჯავახეთის რეგიონში კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის მონაწილეების შესარჩევად.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლა, ჩვენი ხედვით, ნახევრად აკადემიური და პოლიტიკური სივრცეა, რომელიც მიზნად ისახავს სოციალური სამართლიანობის, თანასწორობის და დემოკრატიის საკითხებით დაინტერესებულ ახალგაზრდა აქტივისტებსა და თემის ლიდერებში კრიტიკული ცოდნის გაზიარებას და კოლექტიური მსჯელობისა და საერთო მოქმედების პლატფორმის შექმნას.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლა თეორიული ცოდნის გაზიარების გარდა, წარმოადგენს მისი მონაწილეების ურთიერთგაძლიერების, შეკავშირებისა და საერთო ბრძოლების გადაკვეთების ძიების ხელშემწყობ სივრცეს.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის მონაწილეები შეიძლება გახდნენ ჯავახეთის რეგიონში (ახალქალაქის, ნინოწმინდისა და ახალციხის მუნიციპალიტეტებში) მოქმედი ან ამ რეგიონით დაინტერესებული სამოქალაქო აქტივისტები, თემის ლიდერები და ახალგაზრდები, რომლებიც უკვე მონაწილეობენ, ან აქვთ ინტერესი და მზადყოფნა მონაწილეობა მიიღონ დემოკრატიული, თანასწორი და სოლიდარობის იდეებზე დაფუძნებული საზოგადოების მშენებლობაში.

პლატფორმის ფარგლებში წინასწარ მომზადებული სილაბუსის საფუძველზე ჩატარდება 16 თეორიული ლექცია/დისკუსია სოციალური, პოლიტიკური და ჰუმანიტარული მეცნიერებებიდან, რომელსაც სათანადო აკადემიური გამოცდილების მქონე პირები და აქტივისტები წაიკითხავენ. პლატფორმის მონაწილეების საჭიროებების გათვალისწინებით, ასევე დაიგეგმება სემინარების ციკლი კოლექტიური მობილიზაციის, სოციალური ცვლილებებისთვის ბრძოლის სტრატეგიებსა და ინსტრუმენტებზე (4 სემინარი).

აღსანიშნავია, რომ სოციალური სამართლიანობის ცენტრს უკვე ჰქონდა ამგვარი კრიტიკული პოლიტიკის სკოლების ორგანიზების კარგი გამოცდილება თბილისში, მარნეულში, აჭარასა და პანკისში.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის ფარგლებში დაგეგმილი შეხვედრების ფორმატი:

თეორიული ლექცია/დისკუსია
გასვლითი ვიზიტები რეგიონებში
შერჩეული წიგნის/სტატიის კითხვის წრე
პრაქტიკული სემინარები

სკოლის ფარგლებში დაგეგმილ შეხვედრებთან დაკავშირებული ორგანიზაციული დეტალები:

სკოლის მონაწილეთა მაქსიმალური რაოდენობა: 25
ლექციებისა და სემინარების რაოდენობა: 20
სალექციო დროის ხანგრძლივობა: 8 საათი (თვეში 2 შეხვედრა)
ლექციათა ციკლის ხანგრძლივობა: 6 თვე (ივლისი-დეკემბერი)
ლექციების ჩატარების ძირითადი ადგილი: ნინოწმინდა, თბილისი
კრიტიკული სკოლის მონაწილეები უნდა დაესწრონ სალექციო საათების სულ მცირე 80%-ს.

სოციალური სამართლიანობის ცენტრი სრულად დაფარავს მონაწილეების ტრანსპორტირების ხარჯებს.

შეხვედრებზე უზრუნველყოფილი იქნება სომხურ ენაზე თარგმანიც.

შეხვედრების შინაარსი, გრაფიკი, ხანგრძლივობა და ასევე სხვა ორგანიზაციული დეტალები შეთანხმებული იქნება სკოლის მონაწილეებთან, ადგილობრივი კონტექსტისა და მათი ინტერესების გათვალისწინებით.

მონაწილეთა შერჩევის წესი

პლატფორმაში მონაწილეობის შესაძლებლობა ექნებათ უმაღლესი განათლების მქონე (ან დამამთავრებელი კრუსის) 20 წლიდან 35 წლამდე ასაკის ახალგაზრდებს.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლაში მონაწილეობის სურვილის შემთხვევაში გთხოვთ, მიმდინარე წლის 30 ივნისამდე გამოგვიგზავნოთ თქვენი ავტობიოგრაფია და საკონტაქტო ინფორმაცია.

დოკუმენტაცია გამოგვიგზავნეთ შემდეგ მისამართზე: [email protected]

გთხოვთ, სათაურის ველში მიუთითოთ: "კრიტიკული პოლიტიკის სკოლა ჯავახეთში"

ჯავახეთში კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის განხორციელება შესაძლებელი გახდა პროექტის „საქართველოში თანასწორობის, სოლიდარობის და სოციალური მშვიდობის მხარდაჭერის“ ფარგლებში, რომელსაც საქართველოში შვეიცარიის საელჩოს მხარდაჭერით სოციალური სამართლიანობის ცენტრი ახორციელებს.

Սոցիալական արդարության կենտրոնը հայտարարում է Ջավախքի տարածաշրջանում բնակվող երիտասարդների ընդունելիություն «Քննադատական մտածողության դպրոցում»

Քննադատական մտածողության դպրոցը մեր տեսլականով կիսակադեմիական և քաղաքական տարածք է, որի նպատակն է կիսել քննադատական գիտելիքները երիտասարդ ակտիվիստների և համայնքի լիդեռների հետ, ովքեր հետաքրքրված են սոցիալական արդարությամբ, հավասարությամբ և ժողովրդավարությամբ, և ստեղծել կոլեկտիվ դատողությունների և ընդհանուր գործողությունների հարթակ:

Քննադատական մտածողության դպրոցը, բացի տեսական գիտելիքների տարածումից, ներկայացնում է որպես տարածք փոխադարձ հնարավորությունների ընդլայնման, մասնակիցների միջև ընդհանուր պայքարի միջոցով խնդիրների հաղթահարման և համախմբման համար։

Քննադատական մտածողության դպրոցի մասնակից կարող են դառնալ Ջավախքի տարածաշրջանի (Նինոծմինդա, Ախալքալաքի, Ախալցիխեի) երտասարդները, ովքեր հետաքրքրված են քաղաքական աքտիվիզմով, գործող ակտիվիստներ, համայնքի լիդեռները և շրջանում բնակվող երտասարդները, ովքեր ունեն շահագրգռվածություն և պատրաստակամություն՝ կառուցելու ժողովրդավարական, հավասարազոր և համերաշխության վրա հիմնված հասարակություն։

Հիմնվելով հարթակի ներսում նախապես պատրաստված ուսումնական ծրագրի վրա՝ 16 տեսական դասախոսություններ/քննարկումներ կկազմակերպվեն սոցիալական, քաղաքական և հումանիտար գիտություններից՝ համապատասխան ակադեմիական փորձ ունեցող անհատների և ակտիվիստների կողմից: Հաշվի առնելով հարթակի մասնակիցների կարիքները՝ նախատեսվում է նաև սեմինարների շարք կոլեկտիվ մոբիլիզացիայի, սոցիալական փոփոխությունների դեմ պայքարի ռազմավարությունների և գործիքների վերաբերյալ (4 սեմինար):

Հարկ է նշել, որ Սոցիալական արդարության կենտրոնն արդեն ունի նմանատիպ քննադատական քաղաքականության դպրոցներ կազմակերպելու լավ փորձ Թբիլիսիում, Մառնեուլիում, Աջարիայում և Պանկիսիում։

Քննադատական քաղաքականության դպրոցի շրջանակներում նախատեսված հանդիպումների ձևաչափը

Տեսական դասախոսություն/քննարկում
Այցելություններ/հանդիպումներ տարբեր մարզերում
Ընթերցանության գիրք / հոդված ընթերցման շրջանակ
Գործնական սեմինարներ

Դպրոցի կողմից ծրագրված հանդիպումների կազմակերպչական մանրամասներ

Դպրոցի մասնակիցների առավելագույն թիվը՝ 25
Դասախոսությունների և սեմինարների քանակը՝ 20
Դասախոսության տևողությունը՝ 8 ժամ (ամսական 2 հանդիպում)
Դասախոսությունների տևողությունը՝ 6 ամիս (հուլիս-դեկտեմբեր)
Դասախոսությունների հիմնական վայրը՝ Նինոծմինդա, Թբիլիսի
Քննադատական դպրոցի մասնակիցները պետք է մասնակցեն դասախոսության ժամերի առնվազն 80%-ին:

Սոցիալական արդարության կենտրոնն ամբողջությամբ կհոգա մասնակիցների տրանսպորտային ծախսերը։

Հանդիպումների ժամանակ կապահովվի հայերեն լզվի թարգմանությունը։

Հանդիպումների բովանդակությունը, ժամանակացույցը, տևողությունը և կազմակերպչական այլ մանրամասներ կհամաձայնեցվեն դպրոցի մասնակիցների հետ՝ հաշվի առնելով տեղական համատեքստը և նրանց հետաքրքրությունները:

Մասնակիցների ընտրության ձևաչափը

Դպրոցում մասնակցելու հնարավորություն կնձեռվի բարձրագույն կրթություն ունեցող կամ ավարտական կուրսի 20-ից-35 տարեկան ուսանողներին/երտասարդներին։

Եթե ցանկանում եք մասնակցել քննադատական քաղաքականության դպրոցին, խնդրում ենք ուղարկել մեզ ձեր ինքնակենսագրությունը և կոնտակտային տվյալները մինչև հունիսի 30-ը։

Փաստաթղթերն ուղարկել հետևյալ հասցեով; [email protected]

Խնդրում ենք վերնագրի դաշտում նշել «Քննադատական մտածողության դպրոց Ջավախքում»:

Ջավախքում Քննադատական մտածողության դպրոցի իրականացումը հնարավոր է դարձել «Աջակցություն Վրաստանում հավասարության, համերաշխության և սոցիալական խաղաղության» ծրագրի շրջանակներում, որն իրականացվում է Սոցիալական արդարության կենտրոնի կողմից Վրաստանում Շվեյցարիայի դեսպանատան աջակցությամբ ։

ერთი ამომრჩეველი ერთი ხმა

თანასწორობის პრინციპი დემოკრატიული საარჩევნო სისტემის არსებობის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი კომპონენტია და გულისხმობს თანასწორობას ხმების შეჯამების დროს ანუ მიდგომას რომლის თანახმადაც, ყოველი ხმა თანაბარია; შესაბამისად, ამ პრინციპის მიხედვით, ყოველ ხმას არჩევნების სამართლებრივ შედეგზე თანაბარი ზეგავლენის მოხდენის შანსი უნდა ჰქონდეს.

საარჩევნო ხმის თანასწორობა ნებისმიერი საარჩევნო სისტემის პირობებში უნდა იყოს უზრუნველყოფილი. მაჟორიტარულ სისტემაში ეს ნიშნავს, ოლქების დაახლოებით თანაბარ სიდიდეს, რათა ყველა ამომრჩევლის თანაბარი ხმის წონა იყოს გარანტირებული; ხოლო პროპორციული სისტემის შემთხვევაში, ყოველ ხმას უნდა ჰქონდეს თანაბარი მნიშვნელობა პარლამენტში მანდატების გადანაწილებისას.

არჩევნების თანასწორობის პრინციპი დემოკრატიის თანასწორობის პრინციპის მატერიალური განხორციელებაა, ამიტომ იგი წმინდა ფორმალური გაგებით აღსაქმელია. ამ პრინციპიდან გადახვევა, როგორც წესი გამორიცხულია და მხოლოდ გამონაკლის შემთხვევებში ხდება კონსტიტუციური რანგის ფასეულობების სასარგებლოდ.

ძირითადი საერთაშორისო სტანდარტები საარჩევნო საკითხებთან დაკავშირებით დადგენილია ვენეციის კომისიის გაიდლაინში საარჩევნო საკითხების კარგი პრაქტიკის შესახებ და ეუთოს კოპენჰაგენის დოკუმენტში.

ზემოაღნიშნულ სტანდარტთან საქართველოს საარჩევნო სისტემის შედარება ცხადყოფს, რომ პრობლემურია საქართველოში მოქმედი საარჩევნო სისტემის არაერთი კომპონენტი, მათ შორის ხმის თანაბრობის საკითხი. შესაბამისად, საერთაშორისო და ადგილობრივი არასამთავრობო ორგანიზაციების მოსაზრებებისა და რეკომენდაციების მნიშვნელოვანი ნაწილი ეთმობა საქართველოში საარჩევნო უფლების თანასწორობის პრინციპს. ერთ-ერთი თემა, რომელსაც აღნიშნული მოსაზრებები ეხმიანება შეეხება საარჩევნო ოლქებში რეგისტრირებული ამომრჩევლის რაოდენობასა და მიღებულ საპარლამენტო მანდატებს შორის მნიშვენლოვანი დისპროპორციის არსებობას. კერძოდ, ამომრჩეველთა სხვაობა ოლქებს შორის, ხშირად 100%-ს აღემატება. ყველაზე თვალსაჩინო მაგალითი ყაზბეგისა (5400 ამომრჩეველი) და ქუთაისის (116 000 ამომრჩეველი) ერთმანდაიტიანი საარჩევნო ოლქების შედარებაა. ორგანიზაციების შეფასებებით კი, მსგავსი დისპროპორციები პირდაპირ გავლენას ახდენენ ამომრჩეველთა ხმის წონაზე და სისტემის მნიშვნელოვან ნაკლს წარმოადგენენ.

შერეული საარჩევნო სისტემა, რომელიც საქართველოში იქნა არჩეული, ვენეციის კომისიის მოსაზრებით შეესაბამება საერთაშორისო სტანდარტებს, თუმცა ვერ მოხერხდა საქართველოში, დაახლოებით, თანაბარი ზომის საარჩევნო ოლქების უზრუნველყოფა, რითაც შერეული სისტემის ფარგლებში ხმის მიცემის თანასწორუფლებიანობა იქნებოდა გარანტირებული.

სამართლიანი არჩევნების და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოების 2008 წლის საპარლამენტო არჩევნების მონიტორინგის ანგარიშის მიხედვით, არსებული სისტემით, მაგალითად, პარლამენტში საკონსტიტუციო უმრავლესობით მოსვლა შეუძლია 30–35%–იანი მხარდაჭერის მქონე პარტიას, თუ ის იმავდროულად ყველა მაჟორიტარ კანდიდატსაც გაიყვანს. აქვე აღნიშნულია, რომ მაჟორიტარული მანდატები დღესდღეობით “არასამართლიანად” არის გადანაწილებული, რადგან საერთაშორისო სტანდარტის მიხედვით მაჟორიტარულ ოლქების ამომრჩევლებს შორის რაოდენობრივი სხვაობა 15–20%-ს არ უნდა აღემატებოდეს.

რეკომენდაციები

ვენეციის კომისიისა და ეუთოს რეკომენდაციების თანახმად, უნდა გადაიხედოს საარჩევნო ოლქების საზღვრები, რათა არ იყოს 10%-ზე მეტი სხვაობა (15% განსაკუთრებული გარემოების არსებობის შემთხვევაში) ოლქებზე რეგისტრირებულ ამომრჩევლებს შორის და დაცული იყოს ხმათა თანაბრობის პრინციპი, ან საარჩევნო სისტემა იმგვარად უნდა შეიცვალოს, რომ უზრუნველყოფილი იყოს საერთო პროპორციულობა.

მიუხედავად იმისა, რომ 2011 წელს ხელისუფლებას თითქოს ჰქონდა გეგმები საარჩევნო ოლქების საზღვრების ცვლილებასთან დაკავშირებით, ჯერჯერობით ეს არ მომხდარა. აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით საკუთარი პოზიცია აქვს დაფიქსირებული სამართლიანი არჩევნების და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოებას. ორგანიზაცია მოუწოდებს ხელისუფლებას, რომ გადახედოს საარჩევნო სისტემას და დაიცვას ხმის თანასწორობის პრინციპი.

უკანასკნელი წლების გამოცდილება აჩვენებს, რომ ხშირად პრინციპულ საკითხებთან დაკავშირებით მთავრობა არ ითვალისწინებს საერთაშორისო და ადგილობრივი არასამთავრობო ორგანიზაციების რეკომენდაციებს, რაც გარკვეულწილად მიუთითებს მთავრობის ნების არარსებობას, საარჩევნო სისტემის რეფორმირება მოახდინოს სამოქალაქო საზოგადოებისა და პოლიტიკური პარტიების აქტიური ჩართულობის ფონზე. თუმცა, ბოლო პერიოდში არსებობს მისასალმებელი ტენდენცია და პოლიტიკური ნება, საარჩევნო სისტემასთან დაკავშირებული საკითხები ფართო დისკუსიის საგანი გახდეს და იგი არსებითად გადაიხედოს.