პანდემიის მიუხედავად, 2020 წლის 20 მარტს საქართველოს საპატრიარქომ მიიღო გადაწყვეტილება, რომელმაც ვირუსის გავრცელების მაღალი მაჩვენებლისა და სიცოცხლისა და ჯანმრთელობის დაზიანების ძალიან მაღალი რისკების მიუხედავად, ღვთისმსახურების პრაქტიკა უცვლელად დატოვა. სასულიერო პირები საეკლესიო სივრცეებში კანონის მოთხოვნებისა და რეკომენდაციების აშკარა დარღვევით მასობრივ შეკრებებს აორგანიზებენ. აღსანიშნავია, რომ სხვა ქვეყნებში მართლმადიდებელი ეკლესიების დიდმა ნაწილმა თვითმსახურების პრაქტიკაში გარკვეული ცვლილებები შეიტანა და ადამიანების სიცოცხლის დაცვის მაღალი ინტერესით, სახელმწიფოს მითითებები გაიზიარა. საპატრიარქოს ეს გადაწყვეტილება თეოლოგების, სასულიერო პირებისა და მოქალაქეების მწვავე კრიტიკის საგანი გახდა. მას უწოდეს ანტისოციალური, ანტიჰუმანური, იზოლაციონისტური და თეოლოგიურად პრობლემური გადაწყვეტილება. აღსანიშნავია, რომ 20 მარტის გადაწყვეტილება 20-მდე სასულიერო პირმა და კიდევ უფრო მეტმა თეოლოგმა კოლექტიურ განცხადებაში კრიტიკულად შეაფასა.

EMC პერიოდულად წარმოგიდგენთ სხვადასხვა თეოლოგისა თუ სასულიერო პირის განმარტებებს საპატრიარქოს გადაწყვეტილებაზე. ამჯერად გთავაზობთ დეიაკონის, ირაკლი ჯინჯოლავას განმარტებას:

ირაკლი ჯინჯოლავა - დიაკონი:

ჩვენ ნათლად ვხედავთ, რომ ისეთ პირობებში, როცა მთელი სამყარო დიდი საშიშროების წინაშე დგას, რომელიც კორონა ვირუსით (Covid-19)არის გამოწვეული და ყოველდღიურად ათასობით ადამიანი იღუპება აღნიშნული ვირუსით, მნიშვნელოვანია ადამიანის სიცოცხლეზე ზრუნვა. ამ მხრივ, როგორც სახელმწიფოებმა, ასევე ეკლესიებმა მიიღეს ყველა ის პრევენციული ზომები, რომელიც ინფექციის გავრცელებას შეაფერხებდა. განსხვავებულ მიდგომას ვხედავთ საქართველოს ეკლესიის შემთხვევაში. ეკლესიის ხელმძღვანელობამ, ერთის მხრივ, გაითვალისწინა ნაწილი რეკომენდაციებისა, მეორე მხრივ კი, ძირითადი რეკომენდაციები - შეზღუდულიყო თავყრილობები და ადამიანები დარჩენილიყვნენ სახლებში - ჯერ კიდევ არ არის გაზიარებული და გათვალისწინებული. ცხადია, პანდემიის პირობებში, ეს საფრთხეს უქმნის ადამიანების ჯანმრთელობასა და მათ სიცოცხლეს, რაც არსობრივად მნიშვნელოვანია წმინდა ეკლესიის სისავსისთვის. შესაბამისად, საქართველოს ეკლესის მიერ მიღებულ დადგენილებაში რთულია თეოლოგიური ხედვის პოვნა, ვინაიდან როგორც განკაცებული ღმერთი, უფალი იესო ქრისტე ბრძანებს: „აქ არის ის, ვინც ტაძარზეც უმეტესია“, და იქვე დასძენს: „წყალობა მნებავს და არა მსხვერპლი“ (მთ. 12,6-7). ამასთან, წმინდა ზიარების გაცემის წესის შეცვლა, რომელიც თავის მხრივ არ გახლავთ დოგმატური საკითხი, არ იქნებოდა დისკუსიის საგანი და არც მისი შეცვლის აუცილებლობაზე ვისაუბრებდით, საქართველოს ეკლესიას რომ მიეღო სხვა ადგილობრივი ეკლესიების მსგავსი გადაწყვეტილება და ღმრთის მსახურება ჩაეტარებინა მრევლის დასწრების გარეშე.

ამავდროულად, არ შეიძლება დღევანდელი საზომით გავზომოთ ისტორიის შორეულ წარსულში არსებული დაავადებები და ეკლესიის მხრიდან მათზე რეაგირება. ცხადია, თავად დაავადებათა გავრცელებასა და სხვადასხვა დაავადებების თვისებებზე ცოტა რამ იცოდნენ ისტორიულ წარსულში. მაგ.: მათ არ გააჩნდათ ცოდნა ბაქტერიების შესახებ, შესაბამისად არ იცოდნენ ზუსტად რა პრევენციული ზომების მიღება იყო აუცილებელი ვირუსისგან თავის დასაცავად. თუმცა, რაც ნამდვილად ცნობილია ეკლესიის ისტორიიდან და მისი თეოლოგიიდან, არის ის, რომ ადამიანი ყოველთვის არის ღმრთის ქმნილებათა ცენტრი და გვირგვინი, როგორც ღმრთის „ხატებად და მსგავსებად“ შექმნილი (შეს. 1,26). ღმერთის თვით გამოცხადება უსასრულოა, მაგრამ ამ უსასრულობის სასრული გამოხატულება სწორედ ადამიანია, და როგორც მეორე საუკუნის წმინდა მამა ირინეოს ლიონელი ამბობს: „ღმერთის დიდება ცოცხალი ადამიანია“. ეკლესია, ყოველთვის ჰქონდა რა ეს ემპირიული ცოდნა, გონივრულობითა და პასუხისმგებლობით უფრთხილდებოდა ადამიანის სიცოცხლეს და არასდროს იყო სხვა რამ - იქნებოდა ეს რიტუალი, წეს-ჩვევა, კანონი თუ სხვა - ადამიანზე უპირატესი, ვინაიდან „შაბათი ადამიანისთვის არის შექმნილი და არა ადამიანი შაბათისთვის“ (მკ. 2,27).

ეკლესიას აქვს ძალიან დიდი რესურსი ადამიანთა ნუგეშის საცემად, როგორც სულიერი კუთხით, ასევე სოციალური (მატერიალური). უპირველესი იარაღი ეკლესიისთვის ესაა ლოცვა და ვერბალური მოწოდება თავისი შვილებისათვის, რათა მათ გააძლიერონ გონისმიერი ლოცვა და მარხვა. მარხვაში კი მეტადრე ვგულისხმობთ სულიერი ასკეზას, თავშეკავებულობას და ზომიერებას. ასეთ გასაჭირის დროს, ადამიანებში იმატებს რელიგიურობა. ეკლესია კი აქ უნდა იყოს მათი გზამკვლევი, დამაკავშირებელი ხიდი ღმერთთან, რომელიც ვერბალურად მიაწვდის მათი სულისთვის სასარგებლო რჩევებს. მეორე, რაც შეუძლია ეკლესიას გააკეთოს, ესაა სოციალური მსახურება, სოციალური მხარდაჭერა, იგივე დიაკონია. ეკლესია ამისთვისაც არის მოწოდებული. ამის მაგალითი გვაქვს ახალი აღთქმიდანაც, როცა იესო ქრისტეს მოციქულებმა მოიწვიეს კრება, რათა გამოერჩიათ დიაკონები ქვრივ-ობლების სამსახურებლად (საქ.მოც. 6,1-7). ასევე, ეკლესია მუდმივად ახორციელებდა ქველმოქმედებასა და კარიტატულ ინიციატივებს. თუ ამას თავდაპირველ ეტაპზე მხოლოდ პიროვნული და კერძო ხასიათი ქონდა, შემდგომში ინსტიტუციურ სახესაც იძენს და ისეთი დიდი მღვდელმთავრები, როგორიც წმ. ბასილი დიდი და წმ. იოანე ოქროპირი იყვნენ, ასეთი ინსტიტუციების სათავეებში გვევლინებიან. შესაბამისად, დღევანდელმა ეკლესიამაც უნდა გამოიყენოს მის ხელთ არსებული ყველა რესურსი, რათა მხარდაჭერა გამოუცხადოს მათ, ვისაც ეს ყველაზე მეტად სჭირდება. ჩვენი მხრივ, ჩემს კოლეგა და მეგობარ თეოლოგებთან ერთად, ვაცნობიერებთ რა ჩვენს პირად თანაპასუხისგებლობას ამ პროცესში, ვცდილობთ მეტი ინფორმაცია გავხადოთ საჯარო. ეს გამოიხატება ჩვენი მხრიდან სტატიების მომზადებაში, ავტორიტეტულ თეოლოგთა მოსაზრებების ქართულად თარგმნა-გავრცელებასა და სოციალურ აქტივობაში საზოგადოების უკეთ ინფორმირებისათვის.

ამავე თემაზე:

• პანდემია და ეკლესია - ზურაბ ჯაში
• პანდემია და ეკლესია - გიორგი მაისურაძე
• პანდემია და ეკლესია - შოთა კინწურაშვილი
• პანდემია და ეკლესია - მირიან გამრეკელაშვილი
• პანდემია და სოლიდარობის იდეა - რას ფიქრობენ სასულიერო პირები

გაზიარება