9 ოქტომბერს, თბილისის საქალაქო სასამართლოში ზვიად რატიანის სისხლის სამართლის საქმეზე დასკვნითი პროცესი გაიმართება. სასამართლოს წინაშე ბრალდებული საბოლოო სიტყვით წარდგება, რის შემდგომაც შესაძლებელია მოსამართლე, გიორგი გელაშვილმა განაჩენი გამოაცხადოს.

როგორც ცნობილია, პოეტი ზვიად რატიანი პოლიციის თანამშრომლებმა 2025 წლის 23 ივნისს თბილისში, რუსთაველის გამზირზე დააკავეს. პროკურატურა ზვიად რატიანს პოლიციის თანამშრომლისთვის სილის გაწვნის გამო საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 353¹-ე მუხლით გათვალისწინებული დანაშაულის ჩადენას ედავება, რაც პოლიციელზე თავდასხმას გულისხმობს და სასჯელის სახედ და ზომად 4-დან 7 წლამდე თავისუფლების აღკვეთას ითვალისწინებს.

აღსანიშნავია, რომ ზვიად რატიანი არ უარყოფს პოლიციელისთვის სახეში სილის გაწვნას, თუმცა, მიგვაჩნია, რომ ზვიად რატიანის ქმედება, როგორც მინიმალური ინტენსივობის, ერთჯერადი სილა ვერ აღწევს პოლიციელზე თავდასხმის ხარისხს.  

სილის გაწვნა, როგორც სპონტანური და სიმბოლური ჟესტი, არ განეკუთვნება იმგვარ აგრესიულ ქმედებას, რომელიც დააზიანებდა ან საფრთხეს შეუქმნიდა პოლიციელის  ჯანმრთელობას ან სახელმწიფოს მმართველობითი ფუნქციის შესრულებას.  აღნიშნულს ადასტურებს სისხლის სამართლის საქმის მასალებიც. კერძოდ, დაზარალებულის  და მოწმეთა გამოკითხვის ოქმებით დასტურდება, რომ ზვიად რატიანმა პოლიციელს მარჯვენა ხელით, ერთჯერადად დაარტყა სახის მარცხენა ნაწილში. საქმეზე წარმოდგენილი ვიდეომასალით დასტურდება და ყველასთვის აღქმადია, რომ ბრალდებულის ხელი ფაქტობრივად სანახევროდ, არცთუ ისე ძლიერად ეხება დაზარალებულს სახის არეზე, რასაც თავად დაზარალებულის რეაქციაც ადასტურებს. დაზარალებული არც წაბარბაცებულა, არც ძირს დაცემულა და არც რაიმე სახის დაზიანება მიუღია. თავად დაზარალებულის გამოკითხვის ოქმითაც დასტურდება, რომ მას რაიმე სახის ფიზიკური დაზიანება არ მიუღია და მის ჯანმრთელობას ბრალდებულის ქმედების შედეგად ზიანი არ მისდგომია.

რაც შეეხება დაზარალებულის მითითებას, რომ ბრალდებულის ქმედების შედეგად განიცადა ძლიერი ფიზიკური ტკივილი, მიუხედავად იმისა, რომ ობიექტურად საკმაოდ რთულია სახის არეში ერთჯერადი დარტყმა ძლიერი ტკივილის გამომწვევ გარემოებად შეფასდეს, კიდევ უფრო რთულია აღნიშნული ქმედების თავდასხმად იდენტიფიცირება სისხლის სამართლის მიზნებისთვის და დაზარალებულის მითითება განცდილ ტკივილზე ვერ გამოდგება იმის დასადასტურებლად რომ ბრალდებულმა ჩაიდინა თავდასხმა.

უნდა აღინიშნოს, რომ თავად საერთო სასამართლოების და საქართველოს უზენაესი სასამართლოს მიერ დადგენილი სასამართლო პრაქტიკის თანახმად, აგრეთვე მიჩნეულია, რომ პოლიციის თანამშრომელზე ერთჯერადად ხელის დარტყმა არ წარმოადგენს პოლიციელზე თავდასხმას.

კერძოდ, უზენაესმა სასამართლომ, არა პოლიციელზე თავდასხმად, არამედ ძალადობად (სსკ-ის 126-ე მუხლი) ჩათვალა  შემდეგი ქმედებები:

• პოლიციელების ჯგუფურად ცემა, მათ შორის, ქალი^[1] პოლიციელის ცემა, რაც გამოიხატა ხელის სახეში გარტყმასა და ფეხის ბარძაყში ჩარტყმაში, ასევე – დაზიანებების მიყენებაში მარჯვენა მუხლის არესა და მარცხენა ხელზე, რომლის შედეგადაც დაზარალებულმა განიცადა ძლიერი ფიზიკური ტკივილი და გამოიწვია ჯანმრთელობის მსუბუქი დაზიანება.^[2]
• მუშტის ძლიერი დარტყმა თვალის არეში, გინებასთან ერთად, რის შედეგადაც დაზარალებულმა თავი ვერ შეიკავა, სახე დაარტყა ღობეს და განიცადა ფიზიკური ტკივილი.^[3]
• თავის ჩარტყმა თავის არეში, რამაც გამოიწვია დაზარალებულის ფიზიკური ტკივილი.^[4]
• აგრესიული ქცევა, სიტყვიერი შეურაცხყოფა, ხელის ცხვირში ძლიერად დარტყმა, ასევე, მიმალვის მცდელობისას ადევნებული დაზარალებული პოლიციელისთვის ხელკეტების არაერთჯერადი დარტყმა თავისა და ტანის არეში, სამსახურებრივი საშტატო იარაღის წართმევის მცდელობა, რა დროსაც იარაღიდან განხორციელდა შემთხვევითი გასროლაც.^[5]
• ხელებისა და ფეხების სხეულისა და სახის არეში დარტმყა, სიტყვიერ შეურაცხყოფასა და სხვა აგრესიულ ქმედებებთან ერთად, რის შედეგად დაზარალებულმა განიცადა ძლიერი ფიზიკური ტკივილი.^[6]

მიგვაჩნია, რომ დადგენილ სასამართლო პრაქტიკასთან ერთად, სასამართლომ ზვიად რატიანის საქმის განხილვისას სასამართლო აგრეთვე უნდა გაითვალისწინოს კონტექსტი, რომელიც წინ უსწრებდა მის ქმედებას, კერძოდ, ქვეყანაში მიმდინარე უწყვეტი საპროტესტო აქციები და თავად პოლიციის თანამშრომელთა ძალადობრივი ქმედებები პროტესტის მონაწილეების მიმართ.

ზვიად რატიანი ბოლო წლების განმავლობაში არაერთხელ გამხდარა პოლიციის მხრიდან დევნისა და ძალადობის სამიზნე. პირველად ზვიად რატიანი 2017 წლის 23 დეკემბერს დააკავეს. მის დაკავებას წინ უძღოდა პოლიციელების მხრიდან ირონიული და არაეთიკური კომენტარები ჩაცმულობასთან დაკავშირებით. პოლიციის განყოფილებაში მიყვანამდე ის ფიზიკური და სიტყვიერი შეურაცხყოფის მსხვერპლი გახდა. მოგვიანებით კი, საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა მისი დისკრედიტაციის მიზნით გაავრცელა დაკავებული და ნაცემი ზვიად რატიანის კადრები.

ზვიად რატიანი ძალოვნების სამიზნე 2024 წლის 28 ნოემბრის შემდეგ დაწყებულ აქციებზეც გახდა. 29 ნოემბრის ღამეს, პარლამენტის მიმდებარე ტერიტორიაზე მასშტაბური საპროტესტო აქციის მიმდინარეობისას, ის ადმინისტრაციული წესით (წვრილმანი ხულიგნობისა და პოლიციელისადმი დაუმორჩილებლობის საფუძვლით) დააკავეს. დაკავებისას სამართალდამცავებმა პოეტი გრძელ კორდონში გაატარეს და ფიზიკურად სასტიკად უსწორდებოდნენ, რის შედეგადაც ზვიად რატიანს მეხუთე მალის, ცხვირის ძვლისა და ძგიდის მოტეხილობა,  აგრეთვე თავსა და მთელ სხეულზე სხვადასხვა სიმძიმის ჰემატომები, დაჟეჟილობები აღენიშნებოდა. დაკავებიდან 2 კვირაში, 12 დეკემბერს, საპროტესტო აქციაზე მიმავალ რატიანს საკუთარ სახლთან შავფორმიანი ე.წ. ტიტუშკები ფიზიკურად გაუსწორდნენ.

სოციალური სამართლიანობის ცენტრი აგრძელებს ზვიად რატიანის ინტერესების დაცვას. სასამართლო განხილვის მიმდინარეობის შესახებ საზოგადოებას პერიოდულად მივაწვდით განახლებულ ინფორმაციას.

გაზიარება