სოციალური სამართლიანობის ცენტრმა მოხეში ადგილობრივი მუსლიმების არასათანადო მოპყრობის საქმეზე ევროსაბჭოს მინისტრთა კომიტეტს ანგარიში წარუდგინა

Տե՛ս հայերեն թարգմանությունը ստորև

სოციალური სამართლიანობის ცენტრი აცხადებს მიღებას ჯავახეთის რეგიონში კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის მონაწილეების შესარჩევად.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლა, ჩვენი ხედვით, ნახევრად აკადემიური და პოლიტიკური სივრცეა, რომელიც მიზნად ისახავს სოციალური სამართლიანობის, თანასწორობის და დემოკრატიის საკითხებით დაინტერესებულ ახალგაზრდა აქტივისტებსა და თემის ლიდერებში კრიტიკული ცოდნის გაზიარებას და კოლექტიური მსჯელობისა და საერთო მოქმედების პლატფორმის შექმნას.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლა თეორიული ცოდნის გაზიარების გარდა, წარმოადგენს მისი მონაწილეების ურთიერთგაძლიერების, შეკავშირებისა და საერთო ბრძოლების გადაკვეთების ძიების ხელშემწყობ სივრცეს.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის მონაწილეები შეიძლება გახდნენ ჯავახეთის რეგიონში (ახალქალაქის, ნინოწმინდისა და ახალციხის მუნიციპალიტეტებში) მოქმედი ან ამ რეგიონით დაინტერესებული სამოქალაქო აქტივისტები, თემის ლიდერები და ახალგაზრდები, რომლებიც უკვე მონაწილეობენ, ან აქვთ ინტერესი და მზადყოფნა მონაწილეობა მიიღონ დემოკრატიული, თანასწორი და სოლიდარობის იდეებზე დაფუძნებული საზოგადოების მშენებლობაში.

პლატფორმის ფარგლებში წინასწარ მომზადებული სილაბუსის საფუძველზე ჩატარდება 16 თეორიული ლექცია/დისკუსია სოციალური, პოლიტიკური და ჰუმანიტარული მეცნიერებებიდან, რომელსაც სათანადო აკადემიური გამოცდილების მქონე პირები და აქტივისტები წაიკითხავენ. პლატფორმის მონაწილეების საჭიროებების გათვალისწინებით, ასევე დაიგეგმება სემინარების ციკლი კოლექტიური მობილიზაციის, სოციალური ცვლილებებისთვის ბრძოლის სტრატეგიებსა და ინსტრუმენტებზე (4 სემინარი).

აღსანიშნავია, რომ სოციალური სამართლიანობის ცენტრს უკვე ჰქონდა ამგვარი კრიტიკული პოლიტიკის სკოლების ორგანიზების კარგი გამოცდილება თბილისში, მარნეულში, აჭარასა და პანკისში.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის ფარგლებში დაგეგმილი შეხვედრების ფორმატი:

თეორიული ლექცია/დისკუსია
გასვლითი ვიზიტები რეგიონებში
შერჩეული წიგნის/სტატიის კითხვის წრე
პრაქტიკული სემინარები

სკოლის ფარგლებში დაგეგმილ შეხვედრებთან დაკავშირებული ორგანიზაციული დეტალები:

სკოლის მონაწილეთა მაქსიმალური რაოდენობა: 25
ლექციებისა და სემინარების რაოდენობა: 20
სალექციო დროის ხანგრძლივობა: 8 საათი (თვეში 2 შეხვედრა)
ლექციათა ციკლის ხანგრძლივობა: 6 თვე (ივლისი-დეკემბერი)
ლექციების ჩატარების ძირითადი ადგილი: ნინოწმინდა, თბილისი
კრიტიკული სკოლის მონაწილეები უნდა დაესწრონ სალექციო საათების სულ მცირე 80%-ს.

სოციალური სამართლიანობის ცენტრი სრულად დაფარავს მონაწილეების ტრანსპორტირების ხარჯებს.

შეხვედრებზე უზრუნველყოფილი იქნება სომხურ ენაზე თარგმანიც.

შეხვედრების შინაარსი, გრაფიკი, ხანგრძლივობა და ასევე სხვა ორგანიზაციული დეტალები შეთანხმებული იქნება სკოლის მონაწილეებთან, ადგილობრივი კონტექსტისა და მათი ინტერესების გათვალისწინებით.

მონაწილეთა შერჩევის წესი

პლატფორმაში მონაწილეობის შესაძლებლობა ექნებათ უმაღლესი განათლების მქონე (ან დამამთავრებელი კრუსის) 20 წლიდან 35 წლამდე ასაკის ახალგაზრდებს.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლაში მონაწილეობის სურვილის შემთხვევაში გთხოვთ, მიმდინარე წლის 30 ივნისამდე გამოგვიგზავნოთ თქვენი ავტობიოგრაფია და საკონტაქტო ინფორმაცია.

დოკუმენტაცია გამოგვიგზავნეთ შემდეგ მისამართზე: [email protected]

გთხოვთ, სათაურის ველში მიუთითოთ: "კრიტიკული პოლიტიკის სკოლა ჯავახეთში"

ჯავახეთში კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის განხორციელება შესაძლებელი გახდა პროექტის „საქართველოში თანასწორობის, სოლიდარობის და სოციალური მშვიდობის მხარდაჭერის“ ფარგლებში, რომელსაც საქართველოში შვეიცარიის საელჩოს მხარდაჭერით სოციალური სამართლიანობის ცენტრი ახორციელებს.

Սոցիալական արդարության կենտրոնը հայտարարում է Ջավախքի տարածաշրջանում բնակվող երիտասարդների ընդունելիություն «Քննադատական մտածողության դպրոցում»

Քննադատական մտածողության դպրոցը մեր տեսլականով կիսակադեմիական և քաղաքական տարածք է, որի նպատակն է կիսել քննադատական գիտելիքները երիտասարդ ակտիվիստների և համայնքի լիդեռների հետ, ովքեր հետաքրքրված են սոցիալական արդարությամբ, հավասարությամբ և ժողովրդավարությամբ, և ստեղծել կոլեկտիվ դատողությունների և ընդհանուր գործողությունների հարթակ:

Քննադատական մտածողության դպրոցը, բացի տեսական գիտելիքների տարածումից, ներկայացնում է որպես տարածք փոխադարձ հնարավորությունների ընդլայնման, մասնակիցների միջև ընդհանուր պայքարի միջոցով խնդիրների հաղթահարման և համախմբման համար։

Քննադատական մտածողության դպրոցի մասնակից կարող են դառնալ Ջավախքի տարածաշրջանի (Նինոծմինդա, Ախալքալաքի, Ախալցիխեի) երտասարդները, ովքեր հետաքրքրված են քաղաքական աքտիվիզմով, գործող ակտիվիստներ, համայնքի լիդեռները և շրջանում բնակվող երտասարդները, ովքեր ունեն շահագրգռվածություն և պատրաստակամություն՝ կառուցելու ժողովրդավարական, հավասարազոր և համերաշխության վրա հիմնված հասարակություն։

Հիմնվելով հարթակի ներսում նախապես պատրաստված ուսումնական ծրագրի վրա՝ 16 տեսական դասախոսություններ/քննարկումներ կկազմակերպվեն սոցիալական, քաղաքական և հումանիտար գիտություններից՝ համապատասխան ակադեմիական փորձ ունեցող անհատների և ակտիվիստների կողմից: Հաշվի առնելով հարթակի մասնակիցների կարիքները՝ նախատեսվում է նաև սեմինարների շարք կոլեկտիվ մոբիլիզացիայի, սոցիալական փոփոխությունների դեմ պայքարի ռազմավարությունների և գործիքների վերաբերյալ (4 սեմինար):

Հարկ է նշել, որ Սոցիալական արդարության կենտրոնն արդեն ունի նմանատիպ քննադատական քաղաքականության դպրոցներ կազմակերպելու լավ փորձ Թբիլիսիում, Մառնեուլիում, Աջարիայում և Պանկիսիում։

Քննադատական քաղաքականության դպրոցի շրջանակներում նախատեսված հանդիպումների ձևաչափը

Տեսական դասախոսություն/քննարկում
Այցելություններ/հանդիպումներ տարբեր մարզերում
Ընթերցանության գիրք / հոդված ընթերցման շրջանակ
Գործնական սեմինարներ

Դպրոցի կողմից ծրագրված հանդիպումների կազմակերպչական մանրամասներ

Դպրոցի մասնակիցների առավելագույն թիվը՝ 25
Դասախոսությունների և սեմինարների քանակը՝ 20
Դասախոսության տևողությունը՝ 8 ժամ (ամսական 2 հանդիպում)
Դասախոսությունների տևողությունը՝ 6 ամիս (հուլիս-դեկտեմբեր)
Դասախոսությունների հիմնական վայրը՝ Նինոծմինդա, Թբիլիսի
Քննադատական դպրոցի մասնակիցները պետք է մասնակցեն դասախոսության ժամերի առնվազն 80%-ին:

Սոցիալական արդարության կենտրոնն ամբողջությամբ կհոգա մասնակիցների տրանսպորտային ծախսերը։

Հանդիպումների ժամանակ կապահովվի հայերեն լզվի թարգմանությունը։

Հանդիպումների բովանդակությունը, ժամանակացույցը, տևողությունը և կազմակերպչական այլ մանրամասներ կհամաձայնեցվեն դպրոցի մասնակիցների հետ՝ հաշվի առնելով տեղական համատեքստը և նրանց հետաքրքրությունները:

Մասնակիցների ընտրության ձևաչափը

Դպրոցում մասնակցելու հնարավորություն կնձեռվի բարձրագույն կրթություն ունեցող կամ ավարտական կուրսի 20-ից-35 տարեկան ուսանողներին/երտասարդներին։

Եթե ցանկանում եք մասնակցել քննադատական քաղաքականության դպրոցին, խնդրում ենք ուղարկել մեզ ձեր ինքնակենսագրությունը և կոնտակտային տվյալները մինչև հունիսի 30-ը։

Փաստաթղթերն ուղարկել հետևյալ հասցեով; [email protected]

Խնդրում ենք վերնագրի դաշտում նշել «Քննադատական մտածողության դպրոց Ջավախքում»:

Ջավախքում Քննադատական մտածողության դպրոցի իրականացումը հնարավոր է դարձել «Աջակցություն Վրաստանում հավասարության, համերաշխության և սոցիալական խաղաղության» ծրագրի շրջանակներում, որն իրականացվում է Սոցիալական արդարության կենտրոնի կողմից Վրաստանում Շվեյցարիայի դեսպանատան աջակցությամբ ։

სოციალური სამართლიანობის ცენტრმა ევროპის ადამიანის უფლებათა ადვოკატირების ცენტრთან (EHRAC) ერთად ევროპის საბჭოს მინისტრთა კომიტეტს სოფელ მოხეში ადგილობრივი მუსლიმების არასათანადო მოპყრობის საქმეზე - „მიქელაძე და სხვები საქართველოს წინააღმდეგ“ საქმის აღსრულების შესახებ ანგარიში წარუდგინა. შეგახსენებთ, რომ ამ საქმეზე ევროსასამართლომ 2021 წლის 17 ნოემბერის გადაწყვეტილებით 2014 წელს სოფელ მოხეში ისტორიული მეჩეთის შენობის ბიბლიოთეკად გადაკეთების გასაპროტესტებლად მისული ადგილობრივი მუსლიმების უფლებების დარღვევა დაადგინა. კერძოდ, სასამართლოს მითითებით, პროტესტის დროს დაკავებული პირველი განმცხადებელი დაექვემდებარა პოლიციის მხრიდან არასათანადო მოპყრობას. ამასთან, სახელმწიფომ ეფექტიანად ვერ გამოიძია განმცხადებლების ბრალდებები პოლიციის მხრიდან არასათანადო მოპყრობის შესახებ და ვერ გამოკვეთა შესაძლო რელიგიური შეუწყნარებლობის მოტივი. საქმეზე განმცხადებლებს სოციალური სამართლიანობის ცენტრი და EHRAC-ი წარმოადგენდნენ. სოციალური სამართლიანობის ცენტრმა ანგარიში USAID სამართლის უზენაესობის პროგრამის მხარდაჭერით მოამზადა.

საქმის შესახებ ევროსასამართლოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილების აღსრულებასთან დაკავშირებით სოციალური სამართლიანობის ცენტრის მხრიდან მინისტრთა კომიტეტისათვის წარდგენილ ანგარიშში მითითებულია, რომ მოქალაქის მიმართ არასათანადო მოპყრობის ბრალდებებთან დაკავშირებით გამოძიება კვლავ არაეფექტიანად მიმდინარეობს და გამოკვეთილი არ არის პოლიციელების მხრიდან რელიგიური შეუწყნარებლობის შესაძლო მოტივი.

ანგარიშის მიხედვით, საქართველოში რელიგიური შეუწყნარებლობით მოტივირებული დანაშაულების არაეფექტიანი გამოძიების სისტემური პრობლემის აღმოსაფხვრელად სახელმწიფოს მიერ გაწეული ძალისხმევა კვლავ არასაკმარისია. კერძოდ, გამოწვევად რჩება გამოძიების პროცესში რელიგიური ნიშნით სიძულვილის მოტივის გამოკვეთა, დაზარალებულთა მონაწილეობა გამოძიების პროცესში და სისხლისსამართლებრივი დევნის დაბალი მაჩვენებელი. ანგარიში თანახმად, სიძულვილით მოტივირებული დანაშაულების გამოძიების ეფექტიანობის გაზრდას ხელს შეუწყობდა შინაგან საქმეთა სამინისტროში გამოძიების უფლებამოსილებით აღჭურვილი სპეციალური დანაყოფის შექმნა, აგრეთვე ამგვარი დანაშაულების ერთიანი სტატისტიკის მეთოდოლოგიის დახვეწა. გარდა ამისა, მნიშვნელოვანია სიძულვილით მოტივირებულ დანაშაულებთან ბრძოლის პრევენციული მიდგომების შემუშავება და ამ მიმართულებით საგამოძიებო ორგანოების თანამშრომლების სათანადო გადამზადება.

ანგარიშში ასევე გაკრიტიკებულია სიძულვილით მოტივირებულ დანაშაულებისა და რელიგიური შეუწყნარებლობის აღმოფხვრის მიზნით სახელმწიფოს ერთიანი პოლიტიკისა და სტრატეგიის არარსებობა. რელიგიური ნიშნით დისკრიმინაციის პრობლემის გადაჭრა, რომელიც ღრმადაა გამჯდარი როგორც საზოგადოებრივ ისე ინსტიტუციურ დონეზე, შესაძლებელია მხოლოდ სოციალურ, საგანმანათლებლო და სამართლებრივ სფეროში კომპლექსური და კოორდინირებული ზომების გატარებით. ამის მიუხედავად, მთავრობას 2020 წლის შემდეგ კვლავაც არ შეუმუშავებია ადამიანის უფლებათა სტრატეგია და სამოქმედო გეგმა, რომლებიც რელიგიის თავისუფლების დაცვის მიმართულებით კონკრეტულ აქტივობებს გაწერდა. ასევე, არაეფექტიანია და არსებით გადახედვას საჭიროებს საქართველოს პრემიერ-მინისტრის ქვეშ არსებული რელიგიის საქმეთა სააგენტოს საქმიანობა და მანდატი, რომელიც რელიგიის თავისუფლების სფეროში საქართველოს მთავრობის მუშაობის ძირითადი მექანიზმია. ამ თვალსაზრისით, სახელმწიფოს უმოქმედობა სისტემური ცვლილებების აუცილებლობის არაღიარებასა და პოლიტიკური ნების არარსებობაზე მიანიშნებს.

მინისტრთა კომიტეტისთვის წარდგენილ ანგარიშში ყურადღება გამახვილებულია ასევე ბოლო ათწლეულში გახშირებულ რელიგიური შინაარსის კონფლიქტებზე, რომლებიც საჯარო სივრცეში მუსლიმი მოქალაქეების მიერ თავიანთი რელიგიის გამოხატვის შეზღუდვის მიზანს ატარებდა.[1] ამგვარ კონფლიქტებზე სათანადო რეაგირება მოითხოვს საქართველოს ეთნიკურად და რელიგიურად მრავალფეროვან რეგიონებში არსებული სოციალური და კულტურული კონტექსტის ანალიზსა და თემთა შორის დაპირისპირების სიღრმისეული მიზეზების შესწავლას. ამის სანაცვლოდ, სახელმწიფო ორიენტირებულია მუსლიმი თემის უფლებების შელახვის ხარჯზე დაპირისპირებების შეჩერებასა და სტატუს-კვოს შენარჩუნებაზე, რაც თემთა შორის არსებული უკმაყოფილების და უნდობლობის ზრდის და კონფლიქტების კვლავ განმეორების საფრთხეებს შეიცავს. მუსლიმი თემის მიმართ რელიგიური შინაარსის კონფლიქტების განმეორებადი ხასიათი კონფლიქტების პრევენციისა და ტრანსფორმაციის კუთხით სახელმწიფოს პოლიტიკის და პრაქტიკების ფუნდამენტური ცვლილების მწვავე საჭიროებაზე მიუთითებს.

ევროპის საბჭოს მინისტრთა კომიტეტი „მიქელაძე და სხვები საქართველოს წინააღმდეგ“ საქმის აღსრულების მდგომარეობას 2022 წლის 6-8 დეკემბერს შეაფასებს. სოციალური სამართლიანობის ცენტრი იმედს გამოთქვამს, რომ კომიტეტი მხედველობაში მიიღებს ანგარიშში სახელმწიფოს მიმართ გამოთქმულ კრიტიკას და საქმის სათანადო აღსრულების მიზნით შეთავაზებულ რეკომენდაციებს.

შეგახსენებთ, რომ ევროპული სასამართლოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილებების აღსრულების პროცესს ევროპის საბჭოს მინისტრთა კომიტეტი ზედამხედველობს. 2022 წლის ივნისში მინისტრთა კომიტეტმა „მიქელაძე და სხვები საქართველოს წინააღმდეგ“ იდენტობის ჯგუფის საქმეებთან გააერთიანა.[2] იდენტობის ჯგუფის საქმეები ქვეყანაში სიძულვილით მოტივირებულ დანაშაულებსა და მათი არაეფექტიანი გამოძიების სისტემურ პრობლემას ასახავს და ამის გამო მინისტრთა კომიტეტის გაძლიერებული ზედამხედველობის ქვეშ ექცევა. გაძლიერებული ზედამხედველობის ფარგლებში, საქართველოს მთავრობა ვალდებულია მინისტრთა კომიტეტს ყოველწლიურად წარუდგინოს ამ ჯგუფის საქმეთა აღსრულების მიზნით გატარებული ინდივიდუალური და ზოგადი ღონისძიებების შესახებ ანგარიში. მინისტრთა კომიტეტისთვის მოსაზრებების წარდგენის შესაძლებლობა აქვთ უფლებადამცველ ორგანიზაციებსაც. მთავრობისა და უფლებადამცველი ორგანიზაციების ანგარიშებზე დაყრდნობით, მინისტრთა კომიტეტი აფასებს სახელმწიფოს მიერ განხორციელებულ ზომებს და იღებს გადაწყვეტილებას საქმეთა აღსრულების მდგომარეობის შესახებ. სოციალური სამართლიანობის ცენტრმა ანგარიში სწორედ ამ მექანიზმის ფარგლებში წარადგინა. მთავრობას კი ჯერ კიდევ არ წარმოუდგენია იდენტობის ჯგუფის საქმეთა აღსრულების მდგომარეობის შესახებ განახლებული ანგარიში და მიქელაძის საქმის აღსრულების სამოქმედო გეგმა.