ადრეული განათლების გარეშე დარჩენილი ბავშვები ჯავახეთიდან

Տե՛ս հայերեն թարգմանությունը ստորև

სოციალური სამართლიანობის ცენტრი აცხადებს მიღებას ჯავახეთის რეგიონში კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის მონაწილეების შესარჩევად.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლა, ჩვენი ხედვით, ნახევრად აკადემიური და პოლიტიკური სივრცეა, რომელიც მიზნად ისახავს სოციალური სამართლიანობის, თანასწორობის და დემოკრატიის საკითხებით დაინტერესებულ ახალგაზრდა აქტივისტებსა და თემის ლიდერებში კრიტიკული ცოდნის გაზიარებას და კოლექტიური მსჯელობისა და საერთო მოქმედების პლატფორმის შექმნას.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლა თეორიული ცოდნის გაზიარების გარდა, წარმოადგენს მისი მონაწილეების ურთიერთგაძლიერების, შეკავშირებისა და საერთო ბრძოლების გადაკვეთების ძიების ხელშემწყობ სივრცეს.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის მონაწილეები შეიძლება გახდნენ ჯავახეთის რეგიონში (ახალქალაქის, ნინოწმინდისა და ახალციხის მუნიციპალიტეტებში) მოქმედი ან ამ რეგიონით დაინტერესებული სამოქალაქო აქტივისტები, თემის ლიდერები და ახალგაზრდები, რომლებიც უკვე მონაწილეობენ, ან აქვთ ინტერესი და მზადყოფნა მონაწილეობა მიიღონ დემოკრატიული, თანასწორი და სოლიდარობის იდეებზე დაფუძნებული საზოგადოების მშენებლობაში.

პლატფორმის ფარგლებში წინასწარ მომზადებული სილაბუსის საფუძველზე ჩატარდება 16 თეორიული ლექცია/დისკუსია სოციალური, პოლიტიკური და ჰუმანიტარული მეცნიერებებიდან, რომელსაც სათანადო აკადემიური გამოცდილების მქონე პირები და აქტივისტები წაიკითხავენ. პლატფორმის მონაწილეების საჭიროებების გათვალისწინებით, ასევე დაიგეგმება სემინარების ციკლი კოლექტიური მობილიზაციის, სოციალური ცვლილებებისთვის ბრძოლის სტრატეგიებსა და ინსტრუმენტებზე (4 სემინარი).

აღსანიშნავია, რომ სოციალური სამართლიანობის ცენტრს უკვე ჰქონდა ამგვარი კრიტიკული პოლიტიკის სკოლების ორგანიზების კარგი გამოცდილება თბილისში, მარნეულში, აჭარასა და პანკისში.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის ფარგლებში დაგეგმილი შეხვედრების ფორმატი:

თეორიული ლექცია/დისკუსია
გასვლითი ვიზიტები რეგიონებში
შერჩეული წიგნის/სტატიის კითხვის წრე
პრაქტიკული სემინარები

სკოლის ფარგლებში დაგეგმილ შეხვედრებთან დაკავშირებული ორგანიზაციული დეტალები:

სკოლის მონაწილეთა მაქსიმალური რაოდენობა: 25
ლექციებისა და სემინარების რაოდენობა: 20
სალექციო დროის ხანგრძლივობა: 8 საათი (თვეში 2 შეხვედრა)
ლექციათა ციკლის ხანგრძლივობა: 6 თვე (ივლისი-დეკემბერი)
ლექციების ჩატარების ძირითადი ადგილი: ნინოწმინდა, თბილისი
კრიტიკული სკოლის მონაწილეები უნდა დაესწრონ სალექციო საათების სულ მცირე 80%-ს.

სოციალური სამართლიანობის ცენტრი სრულად დაფარავს მონაწილეების ტრანსპორტირების ხარჯებს.

შეხვედრებზე უზრუნველყოფილი იქნება სომხურ ენაზე თარგმანიც.

შეხვედრების შინაარსი, გრაფიკი, ხანგრძლივობა და ასევე სხვა ორგანიზაციული დეტალები შეთანხმებული იქნება სკოლის მონაწილეებთან, ადგილობრივი კონტექსტისა და მათი ინტერესების გათვალისწინებით.

მონაწილეთა შერჩევის წესი

პლატფორმაში მონაწილეობის შესაძლებლობა ექნებათ უმაღლესი განათლების მქონე (ან დამამთავრებელი კრუსის) 20 წლიდან 35 წლამდე ასაკის ახალგაზრდებს.

კრიტიკული პოლიტიკის სკოლაში მონაწილეობის სურვილის შემთხვევაში გთხოვთ, მიმდინარე წლის 30 ივნისამდე გამოგვიგზავნოთ თქვენი ავტობიოგრაფია და საკონტაქტო ინფორმაცია.

დოკუმენტაცია გამოგვიგზავნეთ შემდეგ მისამართზე: [email protected]

გთხოვთ, სათაურის ველში მიუთითოთ: "კრიტიკული პოლიტიკის სკოლა ჯავახეთში"

ჯავახეთში კრიტიკული პოლიტიკის სკოლის განხორციელება შესაძლებელი გახდა პროექტის „საქართველოში თანასწორობის, სოლიდარობის და სოციალური მშვიდობის მხარდაჭერის“ ფარგლებში, რომელსაც საქართველოში შვეიცარიის საელჩოს მხარდაჭერით სოციალური სამართლიანობის ცენტრი ახორციელებს.

Սոցիալական արդարության կենտրոնը հայտարարում է Ջավախքի տարածաշրջանում բնակվող երիտասարդների ընդունելիություն «Քննադատական մտածողության դպրոցում»

Քննադատական մտածողության դպրոցը մեր տեսլականով կիսակադեմիական և քաղաքական տարածք է, որի նպատակն է կիսել քննադատական գիտելիքները երիտասարդ ակտիվիստների և համայնքի լիդեռների հետ, ովքեր հետաքրքրված են սոցիալական արդարությամբ, հավասարությամբ և ժողովրդավարությամբ, և ստեղծել կոլեկտիվ դատողությունների և ընդհանուր գործողությունների հարթակ:

Քննադատական մտածողության դպրոցը, բացի տեսական գիտելիքների տարածումից, ներկայացնում է որպես տարածք փոխադարձ հնարավորությունների ընդլայնման, մասնակիցների միջև ընդհանուր պայքարի միջոցով խնդիրների հաղթահարման և համախմբման համար։

Քննադատական մտածողության դպրոցի մասնակից կարող են դառնալ Ջավախքի տարածաշրջանի (Նինոծմինդա, Ախալքալաքի, Ախալցիխեի) երտասարդները, ովքեր հետաքրքրված են քաղաքական աքտիվիզմով, գործող ակտիվիստներ, համայնքի լիդեռները և շրջանում բնակվող երտասարդները, ովքեր ունեն շահագրգռվածություն և պատրաստակամություն՝ կառուցելու ժողովրդավարական, հավասարազոր և համերաշխության վրա հիմնված հասարակություն։

Հիմնվելով հարթակի ներսում նախապես պատրաստված ուսումնական ծրագրի վրա՝ 16 տեսական դասախոսություններ/քննարկումներ կկազմակերպվեն սոցիալական, քաղաքական և հումանիտար գիտություններից՝ համապատասխան ակադեմիական փորձ ունեցող անհատների և ակտիվիստների կողմից: Հաշվի առնելով հարթակի մասնակիցների կարիքները՝ նախատեսվում է նաև սեմինարների շարք կոլեկտիվ մոբիլիզացիայի, սոցիալական փոփոխությունների դեմ պայքարի ռազմավարությունների և գործիքների վերաբերյալ (4 սեմինար):

Հարկ է նշել, որ Սոցիալական արդարության կենտրոնն արդեն ունի նմանատիպ քննադատական քաղաքականության դպրոցներ կազմակերպելու լավ փորձ Թբիլիսիում, Մառնեուլիում, Աջարիայում և Պանկիսիում։

Քննադատական քաղաքականության դպրոցի շրջանակներում նախատեսված հանդիպումների ձևաչափը

Տեսական դասախոսություն/քննարկում
Այցելություններ/հանդիպումներ տարբեր մարզերում
Ընթերցանության գիրք / հոդված ընթերցման շրջանակ
Գործնական սեմինարներ

Դպրոցի կողմից ծրագրված հանդիպումների կազմակերպչական մանրամասներ

Դպրոցի մասնակիցների առավելագույն թիվը՝ 25
Դասախոսությունների և սեմինարների քանակը՝ 20
Դասախոսության տևողությունը՝ 8 ժամ (ամսական 2 հանդիպում)
Դասախոսությունների տևողությունը՝ 6 ամիս (հուլիս-դեկտեմբեր)
Դասախոսությունների հիմնական վայրը՝ Նինոծմինդա, Թբիլիսի
Քննադատական դպրոցի մասնակիցները պետք է մասնակցեն դասախոսության ժամերի առնվազն 80%-ին:

Սոցիալական արդարության կենտրոնն ամբողջությամբ կհոգա մասնակիցների տրանսպորտային ծախսերը։

Հանդիպումների ժամանակ կապահովվի հայերեն լզվի թարգմանությունը։

Հանդիպումների բովանդակությունը, ժամանակացույցը, տևողությունը և կազմակերպչական այլ մանրամասներ կհամաձայնեցվեն դպրոցի մասնակիցների հետ՝ հաշվի առնելով տեղական համատեքստը և նրանց հետաքրքրությունները:

Մասնակիցների ընտրության ձևաչափը

Դպրոցում մասնակցելու հնարավորություն կնձեռվի բարձրագույն կրթություն ունեցող կամ ավարտական կուրսի 20-ից-35 տարեկան ուսանողներին/երտասարդներին։

Եթե ցանկանում եք մասնակցել քննադատական քաղաքականության դպրոցին, խնդրում ենք ուղարկել մեզ ձեր ինքնակենսագրությունը և կոնտակտային տվյալները մինչև հունիսի 30-ը։

Փաստաթղթերն ուղարկել հետևյալ հասցեով; [email protected]

Խնդրում ենք վերնագրի դաշտում նշել «Քննադատական մտածողության դպրոց Ջավախքում»:

Ջավախքում Քննադատական մտածողության դպրոցի իրականացումը հնարավոր է դարձել «Աջակցություն Վրաստանում հավասարության, համերաշխության և սոցիալական խաղաղության» ծրագրի շրջանակներում, որն իրականացվում է Սոցիալական արդարության կենտրոնի կողմից Վրաստանում Շվեյցարիայի դեսպանատան աջակցությամբ ։

ადრეული განათლების გარეშე დარჩენილი ბავშვები ჯავახეთიდან

როგორ უნდა ამოიცნოთ, რომ თქვენი შვილი (2-6 წლის) ნიჭიერია?

სოფელში, სადაც მე ვცხოვრობ, არ იყო და არ არის საბავშო ბაღი. არადა, ამჟამად სოფელში 15-მდე საბავშვო ბაღის ასაკის ბავშვია. სოფლის ყოველდღიური ცხოვრება მძიმეა. ესაა დამქანცველი შრომა, გრძელი სამუშაო დღე, ბევრი საქმე შინ და გარეთ. დილა იწყება ადრიანად, სამეურნეო და საშინაო საქმეების კეთებით. ოჯახის თითოეულ წევრს განსაკუთრებული როლი აქვს. ყველა შრომობს დილიდან გვიან ღამემდე. არც ბავშვები არიან გამონაკლისი. სოფელში ისინიც ჩართულნი არიან სამუშაო პროცესში და, შესაბამისად, არ აქვთ ასაკის შესაბამისი აღზრდისა და განათლების შესაძლებლობა. ის, რომ განათლება ადრეული ასაკიდანვე არაა ხელმისაწვდომი, ამძიმებს ეთნიკური უმცირესობის წარმომადგენელი ბავშვების ინტეგრაციის მდგომარეობას. ისინი არ სწავლობენ ენას და ეს კიდევ უფრო ამძაფრებს ვითარებას.

განათლების გამოწვევები ეთნიკური უმცირესობებისთვის ჩემი აზრით საბავშვო ბაღების პრობლემიდან იწყება. ეთნიკური უმცირესობებით კომპაქტურად დასახლებულ რეგიონებში ბაღების რაოდენობა კატასტროფულად მწირია. მაგალითად, ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტში სულ 31 სოფელია და აქ მხოლოდ 10 საბავშვო ბაღი ფუნქციონირებს, ახალქალაქის მუნიციპალიტეტში კი 64 სოფელია და აქედან მხოლოდ 12-14 სოფელში მოქმედებს საბავშვო ბაღი. ანუ ნინოწმინდაში ბაღების რაოდენობა სოფლების რაოდენობაზე 3-ჯერ, ახალქალაქში კი 5-ჯერ ნაკლებია. ამდენად, ჯავახეთში არსებობს სოფლების უდიდესი ნაწილი, სადაც ბავშვები საერთოდ ვერ ახერხებენ სკოლამდელი განათლების მიღებას.

არსებული საბავშვო ბაღებიც ხშირად არ არის ხელმისაწვდომი ყველა ბავშვისთვის. ნინოწმინდის შემთხვევაში საბავშვო ბაღები თითქმის ყველა შემთხვევაში სოფლების გაერთიანებული თემის ცენტრში მდებარეობს და გარშემო სოფლებიდან ბავშვებს დიდი გზის გავლა უწევთ ცენტრში მდებარე ბაღში მისასვლელად. მაგალითად, სოფელი ეშტიის თემში 4 სოფელია (ეშტია, ყაურმა, თორია, უჩმანა) და საბავშვო ბაღი მხოლოდ სოფელ ეშტიაში არსებობს. სხვა სოფლებიდან 3-4 წლის ბავშვებს 3-4 კმ გზის გავლა უწევთ, და თან ისე, რომ მათი ტრანსპორტირება უზრუნველყოფილი არ არის. ბაღებში შვილების მიყვანას ძირითადად სოციალურად პრივილეგირებული ოჯახები უფრო ახერხებენ. ამ პირობებში ცხადია ჩნდება მთავარი კითხვა, რამდენადაა დაცული ბავშვების ინტერესები და უფლებები ამ შემთხვევაში?

სოფლებში მოსახლეობასთან შეხვედრისას ადგილობრივები აღნიშნავენ, რომ საბავშვო ბაღების პრობლემის მოგვარება მოკლე დროშიც შესაძლებელია, უბრალოდ ხელისუფლებებს ამის პოლიტიკური ნება არ აქვთ. ისინი უთითებენ, რომ სოფლებში არსებობს საბჭოთა პერიოდიდან შემორჩენილი შენობები, რომლებიც დღეს უფუნქციოა. მცირე კოსმეტიკური რემონტის, ინვენტარის შეძენისა და ეფექტიანი დაგეგმვის პირობებში მათი აღდგენა და გამოყენება კი ადვილად შეიძლება.

ახალქალაქსა და ნინოწმინდაში გარდა იმისა, რომ არაა საკმარისი რაოდენობის სკოლამდელი აღზრდის ცენტრები, არსებულ საბავშვო ბაღებში პრობლემურია აღმზრდელების კვალიფიკაცია, ხელფასების სიმცირე, კვება, ინფრასტრუქტურა, ინვენტარი, სახელმძღვანელოები და სხვა. არსებულ საბავშვო ბაღებში არ ასწავლიან სათანადო დონეზე ქართულ ენას, ეს განპირობებულია რამდენიმე მიზეზით - არ გვყავს ბილინგვური განათლების პროფესიონალები და არ გვაქვს საჭირო სასწავლო ლიტერატურა. სამწუხაროდ, არსებული საბავშვო ბაღი, რომლის მთავარი მიზანი უნდა იყოს ბავშვის აღზრდა-განვითარება, ახლა არის მხოლოდ ადგილი, შენობა, სადაც ბავშვს აბარებ დილით და გამოგყავს საღამოს, მისი პიროვნული განვითარების ხელშეწყობა ამჟამად ასეთ ბაღებში არ ხერხდება.

ქართული ენის არცოდნა ყოვლისმომცველი საკითხია და კომპლექსურ მიდგომას საჭიროებს. ვინაიდან ეთნიკურ უმცირესობათა უმრავლესობა მონოეთნიკურ უმცირესობათა დასახლებებში ცხოვრობს, ბავშვებისთვის დაწყებითი სკოლა წარმოადგენს სივრცეს, სადაც ისინი პირველად ისმენენ ქართულ ენას.

სკოლაშიც ეთნიკური უმცირესობები სასწავლო პროცესში ბევრ სირთულეს აწყდებიან, მითუმეტეს, დაწყებითი კლასში. მაგ., სახლში მეცადინეობისას მშობლებს არ შეუძლიათ შვილების ქართულენოვან საგნებში დახმარება, ვინაიდან მშობლებმა ქართული არ იციან. ბავშვებს საშინაო დავალებაში მშობლის ჩართულობა ხშირად სჭირდებათ, განსაკუთრებით დაწყებით კლასებში, შესაბამისად, ეთნიკური უმცირესობების წარმომადგენელი მოსწავლეები მეტად არახელსაყრელ პირობებში იმყოფებიან. სიტუაციას ართულებს ისიც, რომ არაქართულენოვანი სკოლების ბევრი მასწავლებელი ქართულ ენას თავისუფლად ვერ ფლობს, რაც ნიშნავს იმას, რომ ბავშვები ხშირად მარტონი რჩებიან სახელმძღვანელოებისა და რთული ტერმინოლოგიის პირისპირ.

და ვინ არის პასუხისმგებელი ამაზე?! ადგილობრივი თვითმმართველობის კოდექსით, სკოლამდელი აღზრდის საკითხები სრულად ადგილობრივი თვითმმართველობის კომპეტენციაა, რის გამოც, სკოლამდელი განათლების წარმატება და განვითარება კონკრეტული მუნიციპალიტეტის კეთილ ნებასა ან იქ მომუშავე ადამიანების კვალიფიკაციაზეა დამოკიდებული. სამწუხაროდ, აშკარაა, რომ ადგილობრივ თვითმმართველობებს არც სწორი სტრატეგიული ხედვები და არც პრიორიტეტები არ აქვთ. მეორე მხრივ, ასეთ მნიშვნელოვან საკითხში სახელმწიფოს არ გააჩნია სკოლამდელი აღზრდის სისტემური მიდგომა, რაც ორმაგად გვაზიანებს ეთნიკურ უმცირესობებს, რომლებიც ცუდი განათლების გამო მეორეხარისხოვან მოქალაქეებად გადავიქცევით და რატომღაც ეს რეალობა ისევ ჩვენ გვბრალდება.

ცხადია, რომ ეს რეალობა ეთნიკურ უმცირესობებს მკვეთრად უთანასწორო მდგომარეობაში გვაყენებს. ეთნიკური უმცირესობები სახელმწიფოსთან შეხების პირველივე ეტაპიდან ეჯახებიან სისტემურ უთანასწორობას. მათ ხელი არ მიუწვდებათ თანასწორ განათლებაზე, ხოლო მათ მიერ გაწეული ფინანსური და სოციალური ხარჯი, როგორც სკოლამდელი განათლების მიღების პერიოდში, ასევე სასკოლო ან საუნივერსიტეტო განათლების მიღებისას, არასამართლიანი და არათანაზომიერია. ამ ტვირთის აღება ისევ პრივილეგირებული ოჯახებისთვის არის შესაძლებელი და ჩვენს შემთხვევაში განათლება თანასწორობის შანსებს კი არ გვიქმნის, არამედ პირიქით იმთავითვე, ბავშვობიდან გვართმევს მას.