Արդեն 30 տարի այս ամսաթիվը ողբերգականորեն հիշեցնում է մեզ աբխազ և վրացի ժողովրդի անցյալի դժվարին փորձի և չլուծված հակամարտության ծանր հետևանքների մասին։

Ցավոք, վրացական իշխանությունները նույնիսկ անկախության երեք տասնամյակների ընթացքում չկարողացան վստահություն և կապեր կառուցել պատերազմից քայքայված հասարակությունների միջև։ Նրանք քայլեր չեն ձեռնարկել հակամարտությունից տուժած խմբերի, էթնիկ զտումների արդյունքում տեղահանված հարյուր հազարավոր ներքին տեղահանվածների, օկուպացված տարածքներում համակարգային խտրականության պայմաններում ապրող էթնիկ վրացիների, Ղալիի և Ախալգորիի, նույն տարածքներում բնակվող աբխազական և օսական բնակչության և բաժանարար գծի երկայնքով բնակվող հազարավոր ընտանիքների իրավունքների և սոցիալական պայմանների բարելավման ուղղությամբ։ Չնայած այն հանգամանքին, որ հակամարտությունների խաղաղ կարգավորումը հստակ հայտարարված քաղաքական կուրս է, բազմաթիվ ուսումնասիրություններ ցույց են տալիս, որ այսօր հակամարտությունից տուժած խմբերն իրենց ապահով և պաշտպանված չեն զգում: Պատերազմի վերսկսման վախը, սոցիալական անապահովությունը, զարգացման սահմանափակ հնարավորությունները նրանց առօրյայի մի մասն են: Շարունակվողական հակամարտության պայմաններում խաղաղությունը դառնում է բազմակողմանի հայեցակարգ, որն ունի սոցիալական, տնտեսական, քաղաքական և անվտանգության ասպեկտներ և բացում է ընդհանուր շահերի և օրակարգերի ձևավորման հեռանկար: Կարևոր է, որ մարդու անվտանգության այս բազմաշերտ ըմբռնումը դառնա Վրաստանի խաղաղ քաղաքականության անբաժանելի մասը, որը ճիշտ և մարդասիրական հիմք կհանդիսանա հակամարտությունների խաղաղ կարգավորման համար: Մարդկանց, նրանց անվտանգության, արժանապատվության և բարեկեցության վրա հիմնված քաղաքականությունն է, որը կնպաստի վստահության ձևավորմանը, անվտանգության ամրապնդմանը և հակամարտությունների պատճառով բաժանված բնակչության միջև կապերի ու հարաբերությունների խորացմանը:

Նման կայուն քաղաքականություն կառուցելու փոխարեն՝ այսօր Վրաստանի կառավարությունն ու քաղաքական վերնախավը պատերազմի և խաղաղության հարցերը որպես քաղաքական գործիք են օգտագործում։ Օգտագործում է պատերազմի պատճառած վնասվածքներն ու ծանր փորձառությունները ՝ իր քաղաքական կապիտալը մեծացնելու համար, ինչը հեռու է իրական խաղաղության շահերից, արդարության պաշտպանությունից և հակամարտությունների խաղաղ կարգավորումից: Ավելին, կառավարությունը պատշաճ կերպով չի գնահատում առկա միջազգային և աշխարհաքաղաքական իրավիճակը և չի օգտագործում այն հնարավորությունները, որոնք առկա են Ուկրաինայի պատերազմից հետո փոփոխված անվտանգության և եվրոպական ինտեգրման նոր իրականության համատեքստում ՝ երկրի անվտանգության շահերի պաշտպանության և հակամարտությունների վերափոխման ուղղությամբ: Մարդու իրավունքների վրա հիմնված եվրոպական անվտանգության համակարգը և ներառական ժողովրդավարության կառուցումը, ինչպես նաև ԵՄ անվտանգության գործիքները և հակամարտությունների կարգավորման փորձը կարող են դառնալ ռեսուրսներ, որոնք առանցքային դեր կխաղան մեր հակամարտությունների կարգավորման գործընթացում: Եվրամիությունը խաղաղության նախագիծ է, իսկ խաղաղությունը հիմնարար քաղաքական և փիլիսոփայական սկզբունքներից մեկն է, որի վրա հիմնված է եվրոպական միասնությունը:

Հատկապես Ուկրաինայի պատերազմից հետո էլ ավելի ակնհայտ դարձան Ռուսաստանի կայսերական և գաղութային շահերը մեր տարածաշրջանի նկատմամբ։ Այսօր աբխազներին պարզ դարձավ, որ Ռուսաստանը չի կարող դառնալ ոչ նրանց անվտանգության երաշխավորը, ոչ էլ հուսալի գործընկերը։ Այսօր աբխազական հասարակությունն ակտիվորեն դիմադրում է Ռուսաստանի շահերին ՝ այդ տարածաշրջանն ամբողջությամբ բռնակցելու համար, և այդ գործընթացում նրանք միայնակ են։ Ցավոք, մեր քաղաքական դասը չի տեսնում աբխազական հասարակության այդ վախերը և չի կարող պատշաճ կերպով արձագանքել դրանց:

Կառավարությունն ու վրացական քաղաքական դասը չեն նկատում իրական խնդիրները, որոնք անհանգստացնում են հակամարտությունից տուժած երկու կողմերի բնակչությանը։ Սա արտացոլված չէ քաղաքական և հասարակական օրակարգում, և, վերջապես, նման անտարբեր քաղաքականությունն ավելի է օտարում մեր հասարակություններին և շեղում մեզ ընդհանուր ապագա կառուցելու շահերից:

Սոցիալական արդարության կենտրոնը հարգանքի տուրք է մատուցում պատերազմի զոհերին, հակամարտության երկու կողմերին և իր ցավակցությունն է հայտնում նրանց ընտանիքներին և հարազատներին: Մենք կոչ ենք անում Վրաստանի կառավարությանը, առկա մարտահրավերներն ու հնարավորություններն անտեսելու փոխարեն, սկսել աշխատել այնպիսի խաղաղ քաղաքականության վրա, որը հիմնված կլինի հակամարտություններից տուժած բոլոր խմբերի մարդկային անվտանգության գաղափարի վրա և կհամապատասխանի նրանց իրական կարիքներին ու շահերին:

Կիսվել