20 დეკემბერს ,,ადამიანის უფლებების სწავლების და მონიტორინგის ცენტრმა (EMC)” პოლიციის საქმიანობაში არასათანადო მოპყრობის პრევენციის შესახებ კვლევის პრეზენტაცია გამართა.

კვლევა, EMC-ს წარმოებაში არსებულ სისხლის სამართლის საქმეთა ანალიზზე დაყრდნობით, მიმოიხილავს პოლიციის საქმიანობაში არასათანადო მოპყრობის განმაპირობებელ ფაქტორებს. დოკუმენტი ასევე, მოიცავს საერთაშორისო სტანდარტებსა და რამდენიმე ქვეყნის კარგი პრაქტიკის მიდგომებს.

კველბის მხედვით, ქვეყანაში არასათანადო მოპყრობის პრევენციას მნიშვნელოვნად ართულებს  ის ფაქტი, რომ პოლიციელისა და მოქალაქის ურთიერთობის  დოკუმენტირება არ ხდება არც ვიდეო და ხშირ შემთხვევაში,  არც რაიმე სხვა საშუალებით, რაც  მოქალაქის მიმართ არასათანადო მოპყრობის შემთხვევაში, საქმის გამოძიებას მნიშვნელოვნად აფერხებს.  გარდა ამისა, პრობლემურია ისიც, რომ არ ხდება პოლიციის თანამშრომლების სათანადო გადამზადება ძალის გადამეტების პრევენციასთან დაკავშირებით.

კვლევის მიხედვით, პოლიციის საქმიანობაში არასათანადო მოპყრობასთან დაკავშირებით შემდეგი პრობლემები გამოიკვეთა:

• სამართალდამცავ სისტემაში არ მოქმედებს ძალის გადამეტების პრევენციის ერთიანი სახელმძღვანელო დოკუმენტი, რომელიც პოლიციის კონტროლის ქვეშ მყოფი პირის უფლებებისა და საჭიროებების თაობაზე ყველა მნიშვნელოვან სამართლებრივ და პრაქტიკულ საკითხს მოიცავდა;
• ადმინისტრაციული თუ სისხლისსამართლებრივი წესით დაკავებულ პირთა დაკავების ოქმები სრულყოფილად არ ასახავს მოქალაქისადმი სავარაუდო არასათანადო მოპყრობის შემთხვევასთან დაკავშირებულ ინფორმაციას;
• მოქმედი კანონმდებლობა და პრაქტიკა ქმნის ადმინისტრაციული წესით დაკავებული პირების ადვოკატთან და ოჯახის წევრებთან დაკავშირების შეზღუდვის რისკებს;
• პოლიციის დაწესებულებაში პირის მიყვანის/გადაყვანის მიზეზები და ამ პირებთან დაკავშირებული მონაცემები (საპოლიციო დანაყოფში დაყოვნების დრო, დაზიანებების არსებობა და სხვა) სრულყოფილად არ აღირიცხება;
• პოლიციის დაწესებულებაში პირის გამოკითხვა მხოლოდ პოლიციელთა მონაწილეობით, ურთიერთობის ტექნიკური საშუალებებით ასახვის გარეშე, აჩენს მოქალაქესთან პოლიციელის არაფორმალური კომუნიკაციის, ზეწოლის საფრთხეებს;
• საპოლიციო სისტემის თანამშრომელთაგან, მოქალაქესთან კონტაქტის დროს  სამხრე ვიდეოკამერებით აღჭურვილია მხოლოდ საპატრულო პოლიცია, რომელსაც ამ ტექნიკური საშუალების გამოყენების არა ვალდებულება, არამედ უფლებამოსილება აქვს; პოლიციის სარგებლობაში არსებული ავტომობილები, საპოლიციო ორგანოების შიდა და გარე პერიმეტრები, სათანადოდ არ არის აღჭურვილი ვიდეოკამერებით;
• პრაქტიკაში პოლიციელები ვიდეოგადაღებისთვის თვითნებურად იყენებენ პირად მობილურ ტელეფონებს, რაც უკონტროლოდ იძლევა მოპოვებული ჩანაწერის უკანონოდ გავრცელების/განადგურების საშუალებას;
• ხუთწლიანი ინტერვალებით პოლიციის თანამშრომელთა სწავლება და გადამზადება, არასათანადო მოპყრობის პრევენციის მიზნებისთვის, საკმარისი არ არის.

კვლევაში ორგანიზაციას წარმოდგენილი აქვს რეკომენდაციები არასათანადო მოპყრობის თავიდან აცილების მიზნით აუცილებელი საკანონმდებლო ცვლილებების თაობაზე.

EMC-ის პოზიციით, სახელმწიფომ ყურადღება უნდა გაამახვილოს მოქალაქესთან სამართალდამცავების კონტაქტის ტექნიკური თუ სხვა საშუალებით ასახვაზე. ფუნდამენტურად უნდა შეიცვალოს ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევებთან დაკავშირებული პროცესუალური კანონმდებლობა. არასათანადო მოპყრობის აღმოფხვრისთვის, მეტი დრო უნდა დაეთმოს  სამართალდამცავთა სწავლებასა და გადამზადებას.