Վրաստանում գոյություն ունեցող սոցիալական պաշտպանության համակարգը տարիներ շարունակ չափազանց թերի է եղել և չի կարողանում ապահովել մի շարք խմբերի ներառումը և նրանց իրական հզորացումը, աղքատության վերացումն ու կանխարգելումը։ Պետության անգործության պատճառով սոցիալ-տնտեսական խոցելի բնակչության առջև ծառացած համակարգային մարտահրավերները մնում են անփոփոխ և պահանջում են կառավարության անհապաղ արձագանքը:

Սոցիալական պաշտպանության համակարգի ձախողումները առավել սուր են ազդում մեկ կամ մի քանի խնդիր ունեցող մարդկանց վրա: Նրանք ապրում են պետության լիակատար կամ մասնակի անտեսման պայմաններում և ամեն օր ստիպված են դիմակայել այնպիսի մարտահրավերների, ինչպիսիք են ծառայությունների աշխարհագրական, ֆինանսական, ֆիզիկական հասանելիությունը, ծառայության որակը, ծառայության անբավարարությունը, ծառայության պլանավորման կամ իրականացման գործում առանձին խմբերի կարիքների անտեսումը և այլն:

Հաշմանդամություն ունեցող անձանց սոցիալ-տնտեսական խոցելիությունը և համապատասխան ծառայություններին նրանց հասանելիությունը սուր խնդիր է ինչպես Վրաստանում, այնպես էլ ամբողջ աշխարհում:[1] Աշխարհի շատ երկրներ կիրառում են սոցիալական քաղաքականության միջոցներ՝ ուղղված այս խմբի ներկայացուցիչների կարիքները բացահայտելուն և համապատասխան աջակցության ծառայություններ ստեղծելուն և/կամ զարգացնելուն՝ նպատակ ունենալով վերացնել անհավասարությունը, որն առկա է հաշմանդամություն ունեցող անձանց և հասարակության մնացած մասի միջև:[2]

Մյուս կողմից, էթնիկ փոքրամասնության ներկայացուցիչները, նույնիսկ առանց խոցելիության լրացուցիչ նշանների, սոցիալական հիերարխիայում մնում են օտարներ՝ հասարակությունից ամենաօտարացված և անտեսված խմբերից մեկը։[3] Խտրական օրենքների, քաղաքականության և պրակտիկայի պատճառով նրանք հաճախ զրկված են հիմնական սերվիսներից և ծառայություններից, զրկված են մի շարք իրավունքների և ազատությունների լիարժեք և անխոչընդոտ օգտվելուց և հատկապես խոցելի են աղքատության հանդեպ:[4] Սակայն, կարևոր է, որ էթնիկ փոքրամասնությունների իրավունքների ապահովման վերաբերյալ դիսկուրսը դուրս գա խտրականության արգելքի սկզբունքից և ներառի արդյունավետ քաղաքական և ինստիտուցիոնալ մեխանիզմներ, ներառյալ դրական գործողությունները, միջոցառումներ՝ ուղղված երկակի կամ բազմակի խոցելիություն ունեցող անձանց պաշտպանությանը, ինչպես նաև, էթնիկ փոքրամասնությունների խորհրդատվական և մասնակցային մեխանիզմներն ու գործընթացները։[5]

Սոցիալական քաղաքականության ձախողումները ավելի լուրջ ազդեցություն ունեն երկակի կամ բազմակի խոցելիություն ունեցող հաշմանդամների վրա, ներառյալ էթնիկ փոքրամասնությունները ներկայացնող հաշմանդամություն ունեցող անձանց:[6] Նրանց համար ծառայությունների հասանելիության խնդիրներն էլ ավելի ակնհայտ են դառնում կենտրոնական իշխանության հետ կապված, որը, ի տարբերություն մունիցիպալիտետների, ավելի քիչ կապեր ունի բնակչության հետ, և նրանց կարիքների մասին գիտելիքների մակարդակը համեմատաբար ցածր է։

Ելնելով վերը նշված մարտահրավերներից՝ այս հետազոտության նպատակն է բացահայտել ազգային փոքրամասնություն հանդիսացող հաշմանդամություն ունեցող անձանց հիմնական մարտահրավերները՝ սոցիալական պաշտպանության և անկախ կենսագործունեության մեխանիզմների հասանելիության առումով՝ կենտրոնական կառավարության մակարդակով, և պատրաստել համապատասխան առաջարկություններ: Այս ոլորտում պետական ​​քաղաքականությունը գնահատելու և առկա ձախողումները արդյունավետորեն բացահայտելու համար հետազոտության տարածքը սեղմվեց և կենտրոնացավ Քվեմո Քարթլիում բնակվող էթնիկ ադրբեջանցի հաշմանդամություն ունեցող անձանց վրա: Այնուամենայնիվ, առկա խնդիրները, հաշվի առնելով դրանց համակարգային և բարդ բնույթը, արդիական են նաև Վրաստանում ապրող այլ ազգային փոքրամասնությունների դեպքում։

Սոցիալական արդարության կենտրոնը հույս է հայտնում, որ հետազոտության արդյունքում բացահայտված մարտահրավերները հաշմանդամություն ունեցող անձանց համայնքին, էթնիկ փոքրամասնությունների ներկայացուցիչներին և նրանց իրավունքների շուրջ աշխատող կազմակերպություններին հնարավորություն կտան փաստաբանությունն այլ ուղղությամբ իրականացնել: Դրա հետ մեկտեղ, հաշվի առնելով բացահայտված խնդիրների բովանդակությունն ու մասշտաբները, կոչ ենք անում պետական ​​գերատեսչություններին ձեռնարկել համապատասխան միջոցներ՝ հնարավորինս սեղմ ժամկետներում դրանք վերացնելու համար։

Կիսվել